लैगर-बीयरस्य विभिन्नप्रकारस्य अवगमनं किं च तान् पृथक् करोति

किं भवता कदापि चिन्तितम् यत् लैगरः किमर्थम् एतावत् कुरकुराम्, ताजानां च स्वादनं करोति? लैगर बियर्स शीतलतापमान पर नीचे-फर्मिंग खमीर का उपयोग करता है। एतेन तेषां स्वच्छः स्निग्धः च स्वादः प्राप्यते । मुख्यानि लेगरप्रकाराः पिल्सनर्, हेलेस्, कोल्स्च्, श्वार्ज्बियर च सन्ति । एते प्रकाराः वर्णेन, स्वादेन, कुतः आगच्छन्ति च । अधोलिखिते सारणीयां एते लोकप्रियाः लैगराः कथं तुलनां कुर्वन्ति इति भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति:

लैगर प्रकार 1 .	उत्पत्ति/प्रदेश 1 .	मुख्य लक्षण 1 .	स्वाद प्रोफाइल सारांश .	उदाहरण बीयर 1 .
पिल्सनर् २.	चेक गणराज्य, जर्मनी .	अत्यन्तं लोकप्रियः लेगरः; द्वे मुख्यशैल्यां चेच (मल्टी, साज हॉप कटुता) तथा जर्मन (लघु, क्रिसपर, शार्पर हॉप्स)	कुरकुरा, स्वच्छ, मजबूत हॉप कटुता	24hr पार्टी पिल्सनर, विनोहर्द्स्की पिवोवर 12
हेलेस् २.	बावरिया, जर्मनी .	क्लासिक पाले लैगर; अधिकं माल्टी, पिल्सनर् इत्यस्मात् न्यूनं हॉप्पी	माल्टी, किञ्चित् मधुर, सौम्य सन्तुलित कटुता	अगस्टिनर हेलेस 1 .
कोल्श 10।	कोलोन, जर्मनी .	अले खमीरस्य लैगर-कण्डिशनिङ्गस्य च मिश्रणम्; लघु, कुरकुरा, किञ्चित् फलयुक्तम् .	प्रकाश, कुरकुरा, संतुलित, किञ्चित् फलयुक्त, सौम्य हॉप कटुता	निको कोल्न लेगर, फ्रुह कोल्श
मेक्सिको लैगर 1 .	मेक्सिको ९.	फ्लेक्ड् मकई इत्यनेन सह निर्मितम्; प्रकाश एवं कुरकुरा स्वाद .	लघु शरीर, कुरकुरा, प्रायः चूर्ण के साथ परोक्षित	कोरोना २.
श्वार्ज्बियर 1 .	जर्मनी ९.	भृष्टं माल्टस्वादयुक्तं कृष्णा लैगर; लघु शरीर एवं चिकनी 1 .	भृष्टं माल्ट, चॉकलेटस्य, कॉफीस्य च संकेताः, सौम्यः कटुता	श्वार्ज्बियर 1 .
रोटबियर 1 .	फ्रांसिनिया, जर्मनी .	माल्टी स्वाद सहित लाल लैगर एवं किञ्चित् धूम्रपान	चिकनी बिस्कुट माल्ट, प्रकाश टॉफी माधुरता, सौम्य कटुता, मसालेदार पुष्प हॉप्स, धूम्रपान का स्पर्श	रोटबियर 1 .

लैगरस्य विभिन्नप्रकारस्य विषये ज्ञात्वा भवन्तं बीयरं चयनं कर्तुं साहाय्यं करोति । भवन्तः एकं चिन्वन्तु यत् भवतः स्वादं, आयोजनं च उपयुक्तं भवति।

कुञ्जी टेकअवेज 1 .

• लेगर-बीयराः तल-फर्मिंग-खमीरस्य शीत-किण्वनस्य च उपयोगं कुर्वन्ति । एतेन स्वादः स्वच्छः, कुरकुरा, स्निग्धः च भवति ।

• मुख्यानि लेगर-प्रकाराः पिल्सनर्, हेलेस्, कोल्स्च्, मेक्सिको-लैगर, श्वार्ज्बियर, रोट्बियर, रोट्बियर च सन्ति । प्रत्येकस्य स्वकीयाः स्वादाः सन्ति, भिन्नस्थानात् च आगच्छति।

• पिल्सनर्, हेलेस्, कोल्स्च इत्यादयः विवर्णाः लैगराः लघुः, स्फूर्तिदायकाः च सन्ति । तेषां स्वादः समुद्रीभोजनैः, ग्रिल-कृतैः मांसैः, सलादैः च सह उत्तमः भवति ।

• अम्बर्-वियना-लैगर-योः समृद्धतर-माल्ट्-स्वादः अस्ति । ते बारबेक्यू, स्टेक, कारामेलाइज्ड् खाद्यानि च सह सम्यक् गच्छन्ति।

• अन्धकारमय-लेगर-जनाः चॉकलेट-कारामेल-नोट्-कृते भुक्त-माल्ट्-इत्यस्य उपयोगं कुर्वन्ति । ते महान् भोजनं सॉसेज, बर्गर इत्यादीनां सह महान् भवन्ति।

• अमेरिकन-तण्डुल-पट्टिकाः लघुः, अस्ति च बहुशः बुदबुदाः . ते पिकनिक, बारबेक्यू, सुशी रात्रयः च कृते सिद्धाः सन्ति।

• इटालियन-पिल्सनर्, स्मोक्ड् लेगर इत्यादीनां विशेष-लैगर-जनानाम् विशेष-स्वादः अस्ति । ते ग्रिल-मत्स्येन वा धूमपानेन वा सुन्दरं युग्मरूपेण युग्मरूपेण युग्मरूपेण युग्मं कुर्वन्ति।

• लैगर शीतं स्वच्छं च काचं सेवयेत्। एतेन तस्य गन्धः, बुलबुलाः, नवीनस्वादः च उत्तिष्ठति ।

किं लैगर बियर .

किण्वनीकरण 1 .

यदा भवन्तः पश्यन्ति यत् लैगरः कथं निर्मितः भवति तदा भवन्तः एकं अद्वितीयं प्रक्रियां पश्यन्ति। Brewers Saccharomyces Pastorianus इति विशेषखमीरं उपयुञ्जते । इदं खमीरं शीतलतरतापमानेषु कार्यं करोति, प्रायः ४५°F तः ५८°F (७°C तः १४°C) मध्ये कार्यं करोति । इदं टङ्कस्य तलभागे निवसति, अतः एव जनाः इदं तल-फर्मिंग-खमीरं वदन्ति । किण्वनस्य समये एषा खमीरः शर्करां मद्यं कार्बनडाय-आक्साइड् च परिवर्तयति । एतत् सुगन्धसंयुतानि अपि सृजति ये लैगरस्य स्वच्छं कुरकुराणि च स्वादं ददति। शीतलं वातावरणं खमीरं मन्दं करोति, अतः प्रक्रिया अन्यप्रकारस्य बीयरस्य अपेक्षया अधिककालं यावत् भवति । किण्वन के बाद बीयर को लेगरिंग नामक एक शीत कण्डिशनिंग चरण में जाता है। एतत् पदं निकट-फ्रीजिंग-तापमानेषु भवति । इदं बीयरं स्वच्छं कर्तुं साहाय्यं करोति तथा च स्वादान् स्निग्धं करोति, येन अन्तिमः पेयः स्फूर्तिदायकः भवति तथा च आनन्दः सुलभः भवति।

युक्तिः- मन्दः, शीतलः किण्वनः एव अन्येभ्यः बियरेभ्यः लैगरः विशिष्टः भवति। भवन्तः एकं पेयं प्राप्नुवन्ति यत् स्निग्धं भवति तथा च प्रत्येकं समये स्वच्छं भवति।

विशेषतानाम्

लैगरः स्वरूपं, स्वादः, मुखभावः च इति कारणेन उत्तिष्ठति । अधोलिखिते सारणीयां एताः गुणाः भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति:

विशेषतावादी 1 .	वर्णनम्‌
स्वरूपम्‌	पाले लैगर्स् इत्यस्य लघुः पीतवर्णः, स्पष्टरूपं च भवति । तेषां प्रायः श्वेतवर्णीयः, फूत्युक्तः शिरः भवति ।
स्वादः २.	स्वादः लघुः किञ्चित् मधुरः च, यथा बिस्कुटः वा रोटिका वा। हॉप्स् एकं सौम्यकटुतां योजयति, परन्तु स्वादः सन्तुलितः स्वच्छः च तिष्ठति। भवन्तः दृढं फलयुक्तं वा मसालेदारं वा टिप्पणं न प्राप्नुवन्ति।
मुखस्य भावः २.	भवतः मुखस्य उपरि लैगर्-जनाः लघु-कुरकुरा-अनुभूयन्ते । बुदबुदाः तान् सजीवं स्फूर्तिदायकं च कुर्वन्ति।

यदा भवन्तः लैगरं पिबन्ति तदा भवन्तः अवलोकयन्ति यत् तस्य आनन्दं कियत् सुलभम् अस्ति। स्वादाः भवतः इन्द्रियाणि न अतिक्रमयन्ति। बीयरः स्निग्धतां अनुभवति, भवन्तं स्फूर्तिं च त्यजति।

लेगर बनाम अले .

भवन्तः चिन्तयन्ति स्यात् यत् लेगरः एल् इत्यनेन सह कथं तुलनां करोति। मुख्यः अन्तरः खमीरस्य, किण्वनस्य समये प्रयुक्तं तापमानं च आगच्छति । एले इत्यनेन Saccharomyces cerevisiae इत्यस्य उपयोगः भवति, यत् शीर्ष-फर्मिंग-खमीरः अस्ति यत् उष्णतर-तापमानेषु सर्वोत्तमरूपेण कार्यं करोति, प्रायः 59°F तः 78°F (15°C तः 26°C पर्यन्तं) पर्यन्तं भवति । इदं खमीरं टङ्कस्य शिखरं प्रति उत्तिष्ठति, शीघ्रं कार्यं करोति च। अधिकं फलयुक्तं मसालेदारं च स्वादं सृजति, यस्य स्वादनं बहुषु अल्पेषु कर्तुं शक्नोति ।

लैगर, अपरपक्षे, शीतलतरतापमानस्य तल-फर्मिंग-खमीरस्य उपयोगं करोति । खमीरः तलभागे निवसति, शनैः च कार्यं करोति । एषा प्रक्रिया न्यूनानि स्वाद-यौगिकानि उत्पादयति, अतः बीयरस्य स्वादः स्वच्छः, कुरकुरा च भवति । किण्वनानन्तरं लागरः शीतल-कण्डिशनिङ्ग-चरणस्य माध्यमेन गच्छति, यत् अल्-कृते सामान्यं न भवति ।

अत्र Lager तथा Ale इत्येतयोः मध्ये केचन प्रमुखाः भेदाः सन्ति:

• अलेस् इत्यस्य स्वादः फलयुक्तः, मधुरः, कदाचित् मसालेदारः च भवति । तेषां पूर्णं शरीरं, बलिष्ठतरः हॉप् स्वादः च अस्ति ।

• अले प्रायः कृष्णतरं मेघतरं च दृश्यते ।

• कुण्डलकानां स्वादः स्वच्छः, कुरकुरा, सौम्यः च। ते लघुतराः स्पष्टतराः च दृश्यन्ते।

• लैगर खमीरः माल्ट्, हॉप्स् च अतिरिक्तं स्वादं विना प्रकाशयति।

यदा भवन्तः एतान् भेदं जानन्ति तदा भवन्तः स्वस्य रुचिं कृते सम्यक् बीयरं चिन्वितुं शक्नुवन्ति ।

पाले लैगर प्रकार 1 .

विवर्णाः विलम्बितप्रकाराः तेषां उज्ज्वलवर्णस्य, कुरकुरस्वादस्य च कृते प्रसिद्धाः सन्ति । ते स्फूर्तिदायकं समाप्तं कृत्वा पेयं सुलभं कुर्वन्ति। प्रत्येकं शैल्याः स्वकीयः स्वादः, कथा, भावः च भवति । पल्सनर्, हेलेस् लेगर, कोल्स्च च पश्यामः। एतेन भवतः प्रत्येकं भिन्नं किं भवति इति द्रष्टुं साहाय्यं भविष्यति।

पाले लैगर प्रकार .	स्वाद प्रोफाइल 1 .	रंग श्रेणी (SRM) .	मुख्य लक्षण 1 .
कोल्श 10।	माल्ट, फलता (apple, नाशपाती, चेरी), मध्यम कटुता, कम से मध्यम पुष्प/स्पिकी/हर्बल हॉप्स; मृदु, शुष्क, किञ्चित् कुरकुरा परिष्करण	३.५ - ५ २.	मध्यम पीला को प्रकाश करने के लिए, तेजस्वी स्पष्टता, मध्यम कटुता (IBU 18-30), मध्यम-प्रकाश शरीर, चिकनी एवं सॉफ्ट
जर्मन हेलेस निर्यातबियर .	मध्यम दानेदार-मिष्टान्न-माल्ट एवं हल्क टोस्टी/ब्रेड-नोट के साथ संतुलित माल्ट माधुरता; मध्यम पुष्प/स्पिकी/हर्बल हॉप सुगन्ध; मध्यम-शुष्क समापन के साथ मध्यम कटुता	४ - ६ .	मध्यमपीतवर्णं गभीरं सुवर्णं, स्पष्टं, निरन्तरं श्वेतशिरः, मध्यमतः मध्यमपर्यन्तं शरीरं, स्मूदं मधुरं च
जर्मन पिल्सनर .	धुरी, शुष्क, कटु प्रमुख हॉप सुगन्ध के साथ; मध्यम उच्च पुष्प/स्पिकी/हर्बल हॉप्स; लघुमधुना सह न्यूनतः मध्यममाल्टमाधुर्यं तथा टोस्टेड् क्रैकर-नोट्-सहितं; शुष्क, कुरकुरा परिष्करण .	२ - ४ २.	तृण, तेजस्वी स्पष्टता, मलाईदार दीर्घकालीन सफेद सिर, मध्यम-प्रकाश शरीर, मध्यमतः उच्च कार्बोनेशन, मध्यमतः उच्च कटुता (IBU 22-40)

पिल्सनर् २.

संक्षिप्त इतिहास .

पिल्सनर् १८४० तमे दशके प्लाज्न्-नगरस्य बोहेमिया-नगरे आरब्धवान् । ब्रुअर्स् इत्येतत् एकं बीयरं इच्छति स्म यत् स्पष्टं भवति स्म, ताजाः च स्वादः आसीत् । जोसेफ् ग्रोल् इत्यनेन मृदुजलस्य, साज-हॉप्स्-इत्यस्य, लेगर-खमीरस्य च उपयोगः कृतः । सः प्रथमं पिल्सनर् कृतवान्। इदं बीयरं पूर्वं कृष्णवर्णीयानाम् अलेस्-जनानाम् अपेक्षया लघुतरम् आसीत् । प्रथमः ब्रेवरी, अधुना Pilsner Urquell इति उच्यते, Pilsners कृते मानकं सेट् कृतवान् । Pilsners जर्मनी इत्यादिषु स्थानेषु प्रसरति स्म। अद्य, भवन्तः चेक-जर्मन-पिलस्नर्-इत्येतयोः द्वयमपि प्राप्नुवन्ति । प्रत्येकस्य स्वकीया शैली भवति।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• Pilsner Urquell (चेक गणराज्य) .

• Trumer Pils (Austria, जर्मन शैली)

• बिटबर्गर (जर्मनी) .

स्वादन नोट 1 .

यदा त्वं पिल्सनर् पिबसि तदा त्वं तृणं सुवर्णवर्णं पश्यसि। अस्य मलाईयुक्तं श्वेतशिरः अस्ति । स्वादः कुरकुरयुक्तः शुष्कः च अस्ति दृढेन हॉप् कटुता च। भवन्तः हॉप्स् तः पुष्पं, मसालेदारं, जडीबुटी-स्वादं च लक्षयन्ति । माल्ट् स्वादः लघुः भवति, कदाचित् मधु वा पटाखा इव। पिल्सनर्-नगरस्य मध्यमतः उच्च-बुद्बुदाः सन्ति, येन ते सजीवाः भवन्ति । मद्यं प्रायः ३.२% तः ५.६% यावत् भवति ।

हेलेस् २.

संक्षिप्त इतिहास .

हेलेस् लैगरः म्यूनिख-नगरे आरब्धः यतः पिल्सनर्-जनाः लोकप्रियाः आसन् । स्पैन्-फ्रांजिस्कनर-ब्राउ इत्यत्र ब्रुअर्स् एकं बीयरं इच्छति स्म यत् कटुम् आसीत् । ते अपि इच्छन्ति स्म यत् एतत् स्फूर्तिदायकं भवतु। हेलेस् इत्यस्य अर्थः 'Bright' अथवा 'light' इति । इदं बीयरं बावरी-बीयर-भवनेषु प्रियं जातम् । जनानां स्निग्धः सुलभः च स्वादः रोचते स्म ।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• अगस्टिनर हेलेस (जर्मनी) .

• किर्कलैण्ड सिग्नेचर हेल्स (USA, Brewed by Deschutes Brewry)

स्वादन नोट 1 .

हेलेस् लैगर मध्यमपीतवर्णं गभीरसुवर्णं यावत् भवति। स्थायिश्वेतशिरः सह स्पष्टं दृश्यते। स्वादः माल्टी किञ्चित् मधुरः च, रोटिका टोस्ट् च टिप्पणीभिः सह। हॉप कटुता न्यूना अस्ति, अतः माल्ट् उत्तिष्ठति। मुखफीलः स्निग्धः मध्यमशरीरेण च मृदुः भवति। मद्यं प्रायः ४.७% तः ५.४% यावत् भवति ।

कोल्श 10।

संक्षिप्त इतिहास .

कोल्स्चः जर्मनीदेशस्य कोलोन्-नगरात् आगच्छति । Brewers Use . अले खमीर परन्तु लैगर इव बीयरं कुर्वन्तु। एतेन कोल्स्चः फलयुक्तः, कुरकुरा स्वादः च भवति । कोल्स्च् कोलोन् इत्यस्य प्रतीकम् अस्ति । क्षेत्रे केवलं ब्रेवरीजः एव स्वस्य बियर् कोल्स्च इति वक्तुं शक्नुवन्ति ।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• Früh Kölsch (जर्मन) .

• निको कोल्न लागर (USA) .

स्वादन नोट 1 .

कोल्स्चः स्पष्टः उज्ज्वलः च दृश्यते, यत्र मध्यमपीतवर्णः सुवर्णवर्णः भवति । स्वादः मृदुमाल्टं, सेबं वा नाशपाती इव सौम्यफलता, मध्यमहॉप् कटुता च सन्तुलनं करोति । भवन्तः हॉप्स्-भ्यः पुष्प-जडीबुटी-स्वादं लक्षयन्ति । Kölsch शुष्कं किञ्चित् कुरकुरपूर्णं च समाप्तं करोति, स्निग्धं, मृदुभावं च सह। मद्यं प्रायः ४.४% तः ५.२% यावत् भवति ।

खाद्य युग्म (Pale Lager प्रकार के लिए)

पिल्सनर्, हेलेस्, कोल्स्च इत्यादयः विवर्णाः लैगराः अनेकैः खाद्यैः सह सम्यक् गच्छन्ति । भवन्तः तान् आनन्दयितुं शक्नुवन्ति:

• ग्रिल किया गया सॉसेज या ब्रैटवुर .

• ताजा सीप एवं समुद्री भोजन .

• रोस्ट् चिकन वा तुर्की .

• सलाद एवं ताजा रोटिका .

• प्रेट्जेल एवं सौम्य पनीर 1 .

• मसालेदार एशियाई व्यञ्जन .

युक्तिः- एतेषु लैगरेषु स्वच्छः, कुरकुरा स्वादः बुदबुदाः च भवतः मुखं ताजयन्ति। ते समृद्धं वा मसालेदारं वा आहारं अपि सन्तुलितं कुर्वन्ति। स्वस्य प्रियं मेलनं ज्ञातुं भिन्नानि खाद्यानि प्रयतस्व।

अम्बर एवं वियना लैगर प्रकार

अम्बर्, वियना लैगर्स् च भवन्तं नूतनं बियर-अनुभवं ददति । एतेषां लैगराणां समृद्धवर्णः, मल्ट् स्वादः च अस्ति । तेषां स्वादः पाण्डु-लेगर्-भ्यः गभीरतर-टोस्टिन्-इत्यादीनां स्वादः भवति । वियना लैगर, मेर्जेन्, म्यूनिख-शैल्याः च लैगरं पश्यामः यत् ते किं विशेषं करोति इति द्रष्टुं शक्नुमः।

वियना लैगर .

संक्षिप्त इतिहास .

वियना लैगरः १८४० तमे दशके आस्ट्रियादेशे आरब्धः । ब्रुअर्स् इच्छति स्म यत् एकं बीयरं बहु माल्टस्वादं किन्तु स्वच्छं परिष्करणं इच्छति स्म। ते वियना माल्ट् इत्यस्य मुख्यधान्यरूपेण उपयुज्यन्ते स्म । एषा शैली शीघ्रमेव मेक्सिकोदेशं प्रति प्रसरति स्म । तत्रत्यानां ब्रुअर्स् इत्यस्य परिवर्तनं स्थानीयधान्यस्य उपयोगेन तत् परिवर्तयति स्म । अधुना, भवन्तः यूरोपीय- मेक्सिको-संस्करणयोः अपि प्राप्नुवन्ति ।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• सैमुअल एडम्स बोस्टन लैगर (USA) .

• नेग्रा मोडेलो (मेक्सिको) .

• Ottakringer Wiener मूल (Austria) .

स्वादन नोट 1 .

वियना लैगरः लघु अम्बरं ताम्रं दृश्यते, कदाचित् रक्तच्छायाभिः सह। टोस्ट्, रोटिका इव गन्धं करोति, परन्तु न अतिबलवान् । स्वादः सौम्यः जटिलः च, मृदुः टोस्टी स्वादः च भवति । भवतः कारामेल-भृष्ट-स्वरस्य स्वादनं न भविष्यति। समाप्तिः शुष्का कुरकुरा च भवति, सन्तुलित-हॉप्-कटुता च अस्ति । केचन मेक्सिको-संस्करणाः मधुराः, कृष्णतराः च सन्ति । ते बीयरं लघुतरं कर्तुं मक्कास्य उपयोगं कर्तुं शक्नुवन्ति।

युक्तिः - वियना लैगर अधिकतया वियना माल्ट् इत्यस्य उपयोगं करोति । कदाचित्, ब्रुअर्स् अधिकस्वादार्थं Pilsner अथवा Minich Malt इत्येतत् योजयन्ति ।

विशेषतावादी 1 .	वियना लैगर विवरण 1 .
माल्ट प्रोफाइल 1 .	लघु टोस्टी, जटिल, मेलतार-समृद्ध माल्ट चरित्र; सुकुमार, किञ्चित् उन्मूलन टोस्टाइंस; न कारामेलः वा भर्जितः स्वादः।
वर्ण परिधि 1 .	ताम्रं प्रति लघु रक्तवर्णीयः अम्बरः; एसआरएम 9-15; नारङ्ग ताम्रं रक्तवर्णैः सह अम्बरं प्रकाशयितुं।
स्वाद प्रोफाइल 1 .	समृद्ध टोस्टी चरित्र के साथ मृदु, सुरुचिपूर्ण माल्ट जटिलता; तुल्यरूपेण शुष्कं कुरकुरपूर्णं च परिष्करणं; सन्तुलित हॉप कटुता; न कोऽपि महत्त्वपूर्णः कारामेलः वा भृष्टाः स्वादाः वा।
अतिरिक्त टिप्पणियाँ 1 .	मध्यम माल्ट तीव्रता के साथ स्वच्छ लेगर चरित्र बोधित करता है; माल्ट चरित्र लाइटर एवं मेर्ज़ेन से कम तीव्र; अमेरिकनसंस्करणं अधिकं प्रबलं शुष्कतरं च भवेत्; आधुनिक यूरोपीय संस्करण मधुरतर।

मर्जेन 1 .

संक्षिप्त इतिहास .

जर्मनीदेशे मेर्जेन् इत्यस्य दीर्घः इतिहासः अस्ति । ब्रेवर्सः मार्चमासे एव तत् कृत्वा पतनं यावत् शीतलं कृतवान्। Märzen प्रायः Oktoberfest इत्यत्र परोक्ष्यते । उत्सवस्य एकः बृहत् भागः अस्ति। मेर्जेन् अन्धकारमयशैल्याः लघुतरस्य, अम्बर-लैगराणां कृते परिवर्तते स्म । एतेन ज्ञायते यत् कालान्तरे पक्वीकरणं, उत्सवस्य स्वादः च कथं परिवर्तते ।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• पौलनेर ओक्टोबरफेस्ट Märzen (जर्मनी) .

• Ayinger oktober fest-märzen (जर्मन)

• Hacker-PSCHORR मूल Oktoberfest (जर्मन)

स्वादन नोट 1 .

Märzen गभीरं अम्बरं ताम्रं वर्णं करोति। अस्य पूर्णं शरीरं किञ्चित् कुल्तिमाधुर्यं च अस्ति । भवतः स्वादः समृद्धः, टोस्टी माल्टः, कदाचित् कारामेलस्य किञ्चित् सह। हॉप् कटुता मध्या अस्ति तथा च माल्टस्य सन्तुलनं करोति। Märzen सुचारुः अनुभवति तथा च पतनपक्षेषु महान् अस्ति।

म्यूनिख-शैली लैगर .

संक्षिप्त इतिहास .

म्यूनिख-शैल्याः लेगरः, फेस्ट्बियर इति अपि उच्यते, बावरियातः आगच्छति । ब्रुअर्स् इत्यनेन अक्टोबरफेस्ट् इत्यस्य कृते तत् कृतम् । अद्यापि एतत् उत्सवस्य आधिकारिकं बीयरम् अस्ति। कालान्तरे म्यूनिख-लैगराः लघुतराः, कुरकुरा च अभवन् । म्यूनिख-नगरस्य केवलं षट् पुराणानि मद्यनिर्माणकेन्द्राणि ओक्टोबरफेस्ट्-नगरे स्वस्य बियरं सेवितुं शक्नुवन्ति ।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• स्पेटेन ओक्टोबरफेस्टबियर (जर्मनी) .

• Löwenbräu oktoberfestbier (जर्मन)

• Hofbräu München Oktoberfestbier (जर्मन)

स्वादन नोट 1 .

म्यूनिख-शैल्याः लैगरः दीप-अम्बर-पर्यन्तं सुवर्णः अस्ति । अस्य समृद्धस्य माल्टस्य, कुररी-स्वादस्य च मिश्रणं भवति । त्वं स्निग्धं, ताडितं माल्ट्, सौम्यमाधुर्यं च स्वादिष्यसि। हॉप् कटुता न्यूनतः मध्यमं भवति तथा च माल्टस्य समर्थनं करोति। समाप्तिः स्वच्छा, स्फूर्तिदायिनी च भवति। अयं लेगरः बृहत्पक्षेभ्यः उत्तमः अस्ति।

खाद्ययुग्मानि (अम्बर-वियना-लैगर-प्रकारयोः कृते)

अम्बरः वियना-लागेर्-इत्यादीनि च खाद्यानि सम्यक् गच्छन्ति ये समृद्धाः सन्ति वा कारामेलीकृताः स्वादाः सन्ति । एतानि खाद्यानि प्रयतस्व : १.

• मधुर या धूमकेतु सॉस के साथ बारबेक्यू मांस

• स्टेक, यत्र माल्टः क्रस्टस्य मेलनं करोति ।

• चीज-पोर्क-सहितं पुपसा, मधुर-समृद्ध-मिश्रणस्य कृते

• पेकिंग बक, यत्र माल्टः स्वादिष्टस्य स्वादस्य अनुरूपः भवति ।

• सुशी सह बारबेक्यू ईल, समृद्धि एवं मसाले के सन्तुलन के लिए

• चॉकलेट मिष्टान्नानि, यथा टोस्टी नोट्स् मधुरस्वादैः सह मेलम्

नोटः- एतेषु लैगरेषु बुलबुलाः भवतः मुखं स्वच्छं कुर्वन्ति। प्रत्येकं दंशं नवीनं स्वादयति, यथा प्रथमम्।

कृष्णा लैगर बियर .

कृष्णा लैगर-बीयर-इत्येतत् भवन्तं गहनतरं समृद्धतरं च स्वादं ददाति । ते भृष्टान् माल्ट्-इत्यस्य उपयोगं कुर्वन्ति, येन वर्णः कृष्णवर्णः भवति । एतेषु माल्ट्-समूहेषु चॉकलेट-कारामेल-इत्यादीनां स्वादानाम् अपि योजनम् अस्ति । भवन्तः प्रत्येकस्मिन् SIP मध्ये टोस्टेड् रोटिकां स्वादयितुं शक्नुवन्ति। स्वादः स्निग्धः सन्तुलितः च भवति, न तु स्थूलः इव गुरुः।

अत्र अन्येषां लैगराणां तुलने कृष्णा लैगराणां स्वादः कथं भवति इति द्रष्टुं भवतः साहाय्यार्थं एकं सारणी अस्ति:

लैगर प्रकार 1 .	माल्ट सुगन्ध एवं स्वाद विशेषताएँ .	Hop सुगन्ध एवं कटुता .	किण्वन लक्षण 1 .	शरीरं	रंग श्रेणी (SRM) .
कृष्णा लैगर .	चॉकलेट, रोस्ट्, कारामेल, ब्रेड/टोस्ट; जटिल माल्ट चरित्र 1 .	अतीव निम्नतः निम्न, उदात्त हॉप्स; सन्तुलित कटुता .	अतीव नीचः वा फलयुक्तः एस्टरः; स्वच्छ प्रोफाइल .	नीच मध्यम-निम्न	१५-४० २.
पाले लैगर .	पाले माल्ट माधुरता, कदाचित् कुक्कुट या तण्डुल नोट	निम्न, उदात्त हॉप्स; कम कटुता 1 .	स्वच्छ किण्वन ; निम्न एस्टर 1 .	नीच मध्यम-निम्न	३-५ २.
अम्बर लैगर .	कारमेल, बिस्कुट, क्रैकर, टोस्ट	निम्नतः मध्यमकुलीन हॉप्स; मध्यम-अल्प कटुता 1 .	अतीव न्यून एस्टर; कम डायसेटाइल अनुमत 2019।	मध्यमतः मध्यमपर्यन्तं पूर्णम् .	१०-१६ ९.

डंकेल ९.

संक्षिप्त इतिहास .

Dunkel का अर्थ 'अंतराक' जर्मन में। एषा शैली म्यूनिख माल्ट इत्यनेन सह बावेरियानगरे आरब्धा । ब्रुअर्स् एकं सुचारुं टोस्टी च लैगरं इच्छति स्म। १८०० तमे दशके म्यूनिख-बीयर-हॉल-क्रीडासु डङ्केल्-नगरं लोकप्रियं जातम् । अद्यापि सौम्य, माल्टी स्वादः रोचते इति जनानां कृते प्रियम् अस्ति।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• Ayinger अल्टबैरिच डंकेल .

• होफब्राउ डंकेल 1 .

श्वार्ज्बियर 1 .

संक्षिप्त इतिहास .

Schwarzbier इत्यस्य अर्थः 'कृष्णबीयर' इति पूर्वजर्मनीतः आगच्छति । ब्रुअर्स् अन्धकारवर्णस्य कृते भृष्टानि माल्ट् इत्यस्य उपयोगं कुर्वन्ति । बीयरस्य स्वादः न दग्धः भवति। चॉकलेट-कॉफी-सङ्केतैः सह हल्कं, कुरकुरा च तिष्ठति । भवन्तः कदापि तत् पिबितुं शक्नुवन्ति, उष्णदिनेषु अपि।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• शिलिंग बियर कं (आधुनिकतावाद) .

• एनीजन ब्रूइंग कंपनी (नाइट्हॉक) .

• अन्यत्र पक्वीकरण कंपनी (Gest) .

बोक 1 .

संक्षिप्त इतिहास .

जर्मनीदेशस्य एनबेक्-नगरे बोक-लैगर्-समूहः आरब्धः । ब्रुअर्स् विशेषसमयानां कृते दृढं, माल्टी-बीयरं इच्छति स्म । पश्चात्, बोक् शैल्याः डोपल्बॉक्, एस्बोक्, मैबॉक् च समाविष्टुं वर्धमानाः आसन् । प्रत्येकं भिन्नं स्वादिष्टं भवति, परन्तु सर्वेषां समृद्धः माल्ट-आधारः भवति ।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• पौलनेर Salvator (Dopelbock) .

• आइनबेकर उर-बॉक .

• Ayinger Celbrator Doppelbock .

Dopelbock .

Dopelbock इत्यस्य अर्थः 'द्विगुणः बोक्।' अस्य एकः बलिष्ठः मधुरः च माल्ट् स्वादः अस्ति । बावरियादेशस्य भिक्षुभिः उपवासकाले अतिरिक्तभोजनार्थम् एतत् बीयरं कृतम् ।

एस्बोक् 1 .

Eisbock दुर्लभम् अस्ति। ब्रुअर्स् बीयरं जमति, हिमं बहिः निष्कासयन्तु च। अनेन स्वादाः मद्यं च प्रबलतरं भवति । त्वं शुष्कफलं कारामेलं च इत्यादीन् साहसिकस्वादान् स्वादयसि।

मैबोक 1 .

मैबोक् वर्णेन लघुतरं भवति, वसन्तकाले च परोक्ष्यते । इदं कुरकुरां समाप्तं करोति तथा च अधिकं हॉप् कटुता अस्ति। अद्यापि तस्य प्रबलः माल्टस्वादः एव भवति ।

अन्धकार लेगर के लिए सामान्य स्वादन नोट .

अन्धकार-पट्टिकाः चिकनी-स्वच्छ-समाप्ताः भवन्ति । त्वं चॉकलेट, कारामेल, टोस्टेड् रोटिका च स्वादसि। हॉप कटुता न्यूना अस्ति, अतः माल्ट् उत्तिष्ठति। शरीरं मध्यमं यावत् लघुतां अनुभवति, अतः एते बियराः सुलभाः पिबन्ति।

अन्धकार लेगर के लिए सामान्य भोजन युग्मन

हृदयस्पर्शीभोजनैः सह कृष्णा कुण्डलाः सम्यक् गच्छन्ति। भृष्टानि माल्ट्-माधुराणि समृद्धानि, स्वादिष्टानि भोजनानि च मेलयन्ति । एतानि खाद्यानि स्वस्य अग्रिमे कृष्णा लैगर इत्यनेन सह प्रयतस्व-

• गोमांसांश

• गौलाश 1 .

• बङ्गर्स एवं मश .

• बर्गर 1 .

• पिज्जा .

युक्तिः - कृष्णा लैगरस्य स्वादः लवणयुक्ता, मांसलः, चीजी-भोजनानि च मेलति । भवन्तः तान् रात्रिभोजसमये मित्रैः सह वा आनन्दं प्राप्तुं शक्नुवन्ति।

अमेरिकी एवं तण्डुल लैगर प्रकार

अमेरिकन लैगर .

संक्षिप्त इतिहास .

भवान् अमेरिकन-लेगरस्य मूलं पुनः १८०० तमे दशके मध्यभागे अनुसन्धानं कर्तुं शक्नोति । जर्मन-प्रवासीभिः स्वस्य पक्व-परम्पराः संयुक्त-राज्ये आनयन्ति स्म । ते लैगर-खमीरं, शीत-किण्वनं च प्रवर्तयन्ति स्म । यथा यथा नगराणि वर्धन्ते स्म, तथैव लघुतरस्य, स्पष्टतरस्य बियरस्य मागः अपि तथैव अभवत् । नवीनं प्रौद्योगिकी, यथा वाष्प-सञ्चालित-यन्त्राणि, शीतलक-यंत्रं च, ब्रुअर्-जनाः सर्वं वर्षं विलम्बं कुर्वन्ति । अमेरिकन-ब्रेवर्सः यव-आपूर्ति-शुल्कैः सह चुनौतीनां सामनाम् अकरोत् । एतस्य समाधानार्थं ते धानस्य तण्डुलस्य च अतिरिक्तं धान्यरूपेण उपयुज्य आरब्धवन्तः । पाब्स्ट् ब्रूइंग् इत्यनेन १८७४ तमे वर्षे, १८७८ तमे वर्षे च राइस इत्यस्य उपयोगः कृतः ।एतेषु परिवर्तनेषु बीयरं लघुतरं, अमेरिकनस्वादयोः कृते अधिकं आकर्षकं च अभवत् । मृदुपेयानां आर्थिकदबावाः, स्पर्धा च अपि ब्रुअर्-समूहं सुलभ-पिड-प्रहारक-लेगर-निर्माणार्थं धक्कायति स्म ।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• बुडवेजर 1 .

• मिलर लिटे .

• कोर भोज 1 .

अद्य भवन्तः अनेकानि शिल्प-लेगराणि अपि प्राप्नुवन्ति। एते लघु-मद्यनिर्माण-गृहेभ्यः आगच्छन्ति ये गुणवत्तायाः अद्वितीय-स्वादस्य च विषये केन्द्रीभूता भवन्ति ।

ब्रेविंग प्रक्रिया 1 .

अमेरिकन-लेगर-इत्यनेन पाले-माल्ट्-इत्यस्य उपयोगः भवति, प्रायः धान्य-तण्डुलैः सह मिश्रितं भवति । Brewers 6-Row Malt इति चिनोति यतः तस्य दृढः एन्जाइम् अस्ति । एते एन्जाइमाः मक्का वा तण्डुलात् वा स्टार्चेस् शर्कररूपेण परिणतुं साहाय्यं कुर्वन्ति । पक्वीकरणप्रक्रिया प्रायः द्वि-माश-विधिं उपयुज्यते । ब्रुअर्स् मुख्यमशस्य अन्तः तत् योजयितुं पूर्वं अनाजकुकरस्य मक्कां वा तण्डुलं वा पचति । एतत् सोपानं ताराचर्चान् भङ्गयितुं साहाय्यं करोति । केचन ब्रेवरीजः किण्वनक्षमतां वर्धयितुं तरल-एन्जाइम्-इत्यस्य उपयोगं कुर्वन्ति । खमीर-तनावः बीयरं शुष्कं कुरकुरा च कर्तुं कठिनं कार्यं कुर्वन्ति । मश तापमान एवं पीएच पर ब्रेवर्स एक निकट दृष्टि रखते हैं। किण्वनानन्तरं बीयरः सप्ताहान् यावत् शीतः उपविशति। एतत् सोपानं, लेगेरिंग् इति उच्यते, बीयरं स्पष्टं स्निग्धं च करोति । सौम्य-हॉप्-कटुता-सहितं भवन्तः अत्यन्तं कार्बोनेटेड्, स्फूर्तिदायकं पेयं प्राप्नुवन्ति ।

तण्डुल लैगर .

संक्षिप्त इतिहास .

जापानदेशे एशियायाः अन्येषु भागेषु च राइस लेगरः लोकप्रियः अभवत् । ब्रुअर्स् इच्छति स्म यत् एकं बीयरं इच्छति स्म यत् लघुः सुलभः च आसीत्। ते तण्डुलानां अतिरिक्तं धान्यरूपेण उपयुज्यन्ते स्म। एषा शैली संयुक्तराज्यसंस्थायां प्रसृता, अनेकेषां अमेरिकन-लेगर्-जनानाम् प्रेरणादायी च अभवत् । अद्य, भवन्तः बृहत्-ब्राण्ड्-शिल्प-लेगर-योः च राइस-लेगर-इत्येतत् पश्यन्ति । मेक्सिकोदेशीयाः लेगरशैल्याः अपि तण्डुलस्य वा कुक्कुटस्य वा उपयोगं कुर्वन्ति येन समानं लघुशरीरं निर्मातुं शक्यते ।

उल्लेखनीय ब्राण्ड .

• सप्पोरो (जापान) ९.

• असही सुपर ड्राय (जापान) .

• बुडवेजर (संयुक्त राज्य अमेरिका) .

केचन शिल्प-लेगर्-जनाः अधुना तण्डुलस्य उपयोगं कुर्वन्ति येन अस्याः शास्त्रीय-शैल्याः स्वकीयः मोडः निर्मातुं शक्यते ।

ब्रेविंग प्रक्रिया 1 .

तण्डुल-लेगरः पिल्सनर्-माल्ट्-तण्डुल-योः उपयोगं करोति, वा तण्डुल-सिरप-रूपेण वा तण्डुल-सिरप-रूपेण वा भवति । तण्डुलानां उच्चतापमानेन पाकं करणीयम् यत् तस्य ताराचर्चानां उपयोगः करणीयः । ब्रुअर्स् प्रायः अस्य सोपानस्य कृते अनाजपाककस्य उपयोगं कुर्वन्ति । फ्लेक्ड् तण्डुलः एतत् पदं लङ्घयति यतः तत् पूर्वमेव पच्यते। मश को सही तापमान एवं पीएच पर रहना चाहिए। ब्रुअर्स् स्वच्छं लैगर खमीरं उपयुञ्जते, सप्ताहान् यावत् बीयरं शीतं च स्थापयन्तु। परिणामः एकः स्पष्टः, कुरकुरयुक्तः बीयरः अस्ति यस्य उच्चकार्बोनेशनं भवति । तण्डुलाः वर्णं परिष्करणं च लघुं कुर्वन्ति परन्तु बहु स्वादं न योजयन्ति। हॉप्स् सौम्यः तिष्ठन्ति, विलम्बेन हॉपिङ्गं च दुर्लभम् अस्ति।

अमेरिकन-तण्डुल-लैगर-योः कृते सामान्य-स्वादन-टिप्पणी-टिप्पणीः, खाद्य-युग्मानि च

भवन्तः अवलोकयिष्यन्ति यत् अमेरिकन-तण्डुल-लेगर-योः द्वयोः स्वादः लघुः, कुरकुरा च स्वादः भवति । गन्धः सौम्यः, धान्यस्य वा धान्यस्य वा संकेतैः सह। स्वादः तटस्थः तिष्ठति, कदाचित् माधुर्यस्य स्पर्शेन सह। उच्चकार्बोनेशनेन बीयरं काण्डीयं, स्फूर्तिदायकं च भवति । एते लैगराः बहुभिः खाद्यैः सह सम्यक् युग्मरूपेण युग्मरूपेण युग्मरूपेण युग्मरूपेण युग्मरूपेण युग्मरूपेण युग्मरूपेण युग्मरूपेण युग्मरूपेण सम्यक् युग्मम्। लवणजलपानेन, ग्रिलयुक्तैः मांसैः, सुशीभिः वा तान् प्रयतस्व। स्वच्छः स्वादः बुदबुदाः च दंशयोः मध्ये भवतः तालुम् ताजगीं कर्तुं साहाय्यं कुर्वन्ति।

कारक	वर्णनम्‌	भोजन युग्मीकरण 1 .
सुगन्ध एवं स्वाद .	लघु, तटस्थ, कदाचित् कणिका या कॉनी; अतीव सौम्य हॉप कटुता .	हॉट डॉग्स, बीबीक्यू, तेरियाकी साल्मन, ब्रिस्केट, सुशी, लवण जलपान
मुखस्य भावः २.	अत्यन्तं कार्बोनेटेड्, कुरकुरा, ताजगीं कृत्वा	बहिः भोजनस्य ग्रिल-करणस्य च कृते महान्

युक्तिः- यदा भवान् एकं बीयरं इच्छति तदा तण्डुल-लेगरं वा अमेरिकन-लैगरं वा चिनुत यत् भवतः भोजनं न अतिक्रमयिष्यति। एताः शैल्याः पिकनिक, बारबेक्यू, सुशी रात्रयः च कृते उत्तमं कार्यं कुर्वन्ति ।

विशेषता एवं विभिन्न प्रकार के लैगर

बाल्टिक पोर्टर 1 .

संक्षिप्त इतिहास .

बाल्टिक पोर्टर् एकः विशेषः लैगरः अस्ति । बाल्टिकसागरस्य समीपे ब्रुअर्स् १८०० तमे दशके तत् निर्मितवान् । ते एकं बीयरं इच्छन्ति स्म यत् शीतकाले दीर्घयात्रासु च स्थातुं शक्नोति। एतत् आङ्ग्ल-पोर्टर-रूपेण आरब्धम् परन्तु एले-खमीरस्य स्थाने लेगर-खमीरस्य उपयोगं कृतवान् । अनेन बीयरस्य स्वादः सुस्पष्टतरः स्वच्छतरः च अभवत् । कालान्तरे बाल्टिक-पोर्टर्-संस्थायाः समृद्ध-माल्ट्-स्वादः, चॉकलेट-सङ्केतः, कृष्ण-फल-स्वादः च इति कारणेन प्रसिद्धः अभवत् । अद्य भवन्तः पोलैण्ड्, रूस, फिन्लैण्ड् इत्यादिषु स्थानेषु एतत् बीयरं प्रयतितुं शक्नुवन्ति ।

भारत पाले लैगर .

संक्षिप्त इतिहास .

भारतस्य पाले लैगरः अथवा IPL, नूतना बियर शैली अस्ति। संयुक्तराज्ये ब्रुअर्स् २००० तमे वर्षे आरम्भे IPL-निर्माणं आरब्धवन्तः । ते एकस्य लैगरस्य कुरकुर-स्वादं मिश्रितवन्तः भारतस्य पाण्डु-अले-इत्यस्य प्रबल-हॉप्-स्वादैः सह। IPL कर्तुं ब्रुअर्स् लैगर खमीरस्य उपयोगं कृत्वा शीतं स्थापयन्तु । ते अपि अमेरिकन-हॉप्-इत्यादीनां बहुभागं योजयन्ति । एतेन सिट्रस्, पाइन्, उष्णकटिबंधीयफलानि इत्यादीनां बीयरस्य उज्ज्वलगन्धाः भवन्ति । बीयरः स्पष्टः सुवर्णः च दृश्यते, हॉप्पी स्वादयति, शुष्कं च समाप्तं करोति। IPLs दर्शयति यत् कथं ब्रुअर्स् पुरातनं नवीनं च विचारं मिश्रयितुं शक्नुवन्ति येन किमपि भिन्नं भवति।

अन्ये विशेषा लैगर्स .

संक्षिप्त इतिहास .

विशेषा: लैगर: अनेकेभ्यः स्थानेभ्यः आगत्य पक्वीकरणस्य भिन्नानां मार्गानाम् उपयोगं कुर्वन्ति । केचन विशेषखमीरस्य वा माल्ट् इत्यस्य वा उपयोगं कुर्वन्ति । अन्ये स्थानीयवस्तूनि वा नूतनानि पक्वयुक्तानि युक्तीनि वा उपयुञ्जते। यथा, कैलिफोर्निया कॉमन (स्टीम बियर) लेगर खमीर का उपयोग करता है लेकिन किरमेंट उष्ण होते हैं। एतेन टोस्टी माल्ट्, किञ्चित् फलस्वादयुक्तं च बीयरं भवति । यूरोपीयविशेषागाराः, यथा डच्-लैगर-बॉक्स्-इत्यादीनि, स्थानीयधान्यानां, पुराणानां व्यञ्जनानां च उपयोगं कुर्वन्ति । प्रत्येकं शैल्याः स्वकीया कथा, स्वादः च भवति ।

अन्येषां विशेषाणां लैगराणां उदाहरणानि

भवन्तः बहुविधाः विशेषा: लैगराः प्राप्नुवन्ति। अत्र केचन प्रसिद्धाः प्रकाराः सन्ति-

• कैलिफोर्निया कॉमन (स्टैम बियर) : उष्णतापमान पर लेगर खमीर का उपयोग करता है। स्वादिष्टं पृथिवीं टोस्टी च।

• बोक बियर्स : जंदरी, माल्टी लेगरजर्स। Maibock (lighter), Dopelbock (मिष्टान्न) तथा Weizenbock (गोधूम-आधारित) शामिल हैं।

• Dunkel (Munich Dark) : चिकनी चॉकलेट एवं ब्रेड नोट के साथ अंधेरे लैगर। अधिकांशतः म्यूनिख अन्धकार माल्ट का उपयोग करता है।

• Kölsch : कोलोन से संकर शैली। Ale खमीर का उपयोग करता है लेकिन लैगर इव शीतं समाप्तं करोति। स्वादं प्रकाशं फलयुक्तं च कुरकुरसमाप्तियुक्तम्।

• Pilsners : संतुलित हॉप कटुता एवं चिकनी माल्ट के लिए जाना जाता है। चेक-जर्मन-संस्करणयोः भिन्नानि हॉप्-माल्ट्-प्रोफाइल्-इत्यादीनि सन्ति ।

नोटः- विशेषा लैगरः तेषां विशेषसामग्रीणां, खमीरस्य, ब्रेविंगशैल्याः च कारणेन भिन्नाः सन्ति। प्रत्येकं भवन्तं प्रयत्नार्थं नूतनं स्वादं ददाति।

इटालियन पिल्सनर .

संक्षिप्त इतिहास .

भवन्तः मन्यन्ते यत् सर्वेषां पिल्सनर्-जनानाम् अपि तथैव स्वादः भवति, परन्तु इटालियन-पिल्सनर्-इत्येतत् उत्तिष्ठति । इटलीदेशे ब्रुअर्स् १९९० तमे दशके एतां शैलीं कर्तुं आरब्धवन्तः । ते एकं बीयरं इच्छन्ति स्म यत् हल्कं कुरकुरा च अनुभूयते परन्तु दृढं हॉप् सुगन्धं अपि आसीत्। मिलान-नगरस्य समीपे एकः ब्रेवरी बिर्रिफिसिओ इटालियन्-इत्येतत् प्रथमं इटालियन-पिलस्नर् निर्मितवान् यत् टिप्पिल्स् इति नामकः अभवत् । अस्मिन् बीयरेन पारम्परिकजर्मन-ब्रेविंग-विधिः प्रयुक्तः परन्तु प्रक्रियायां अधिकानि हॉप्स् विलम्बेन योजितवती । परिणामेण भवन्तं पुष्पयुक्तं ओषधीयगन्धं च युक्तं लेगरं, अपि च शुष्कं, स्फूर्तिदायकं परिष्करणं च दत्तवान् ।

इटालियन पिल्सनर् नोबल हॉप्स् इत्यस्य उपयोगं करोति, यथा हॅलेर्टौ अथवा टेट्टनाङ्ग्, यत् बीयरं अद्वितीयं स्वादं ददाति । ब्रुअर्स् प्रायः बियरं शुष्कं कुर्वन्ति, यस्य अर्थः अस्ति यत् ते क्वाथयित्वा हॉप्स् योजयन्ति । एतत् पदं गन्धं वर्धयति, बीयरं अतिकटुं न कृत्वा। भवन्तः एकं बीयरं प्राप्नुवन्ति यत् स्पष्टं सुवर्णं च दृश्यते, कुक्कुटशुक्लशिरः सह। स्वादः कुरकुरे अनुभूयते, सौम्यमाल्टमाधुर्यं, नवीनहॉप्स्वादस्य विस्फोटः च भवति ।

अद्य, भवन्तः विश्वस्य शिल्प-बीयर-बार-मध्ये इटालियन-पिल्सनर्-नगरं प्राप्नुवन्ति । अधुना बहवः अमेरिकन-ब्रेवरीजः स्वस्य संस्करणं कुर्वन्ति । यदि भवान् क्लासिक-पिलस्नर्-जनानाम् आनन्दं लभते परन्तु अधिकं सुगन्धं इच्छति तर्हि इटालियन-पिल्सनर् भवन्तं नूतनम् अनुभवं ददाति ।

धूम्रपान लैगर (रचबियर) .

संक्षिप्त इतिहास .

धूमकेतुः लैगरः, अथवा रचबियरः, जर्मनीदेशस्य बाम्बर्ग्-नगरात् आगच्छति । अस्मिन् नगरे ब्रुअर्स् शतशः वर्षाणि यावत् धूम्रपानयुक्तानि बियराणि निर्मितवान् अस्ति । पूर्वं माल्ट् मुक्त-अग्न्याः उपरि शोषितवान् । एषा प्रक्रिया माल्टं धूमकेतुस्वादं दत्तवान् । अधिकांशः ब्रेवरीजः आधुनिकभ्रान्तान् प्रति परिवर्तन्ते स्म, परन्तु बाम्बर्ग्-नगरे कतिपये पुरातनमार्गान् रक्षन्ति स्म । श्लेंकरला, स्पेजियाल् च द्वौ प्रसिद्धौ ब्रेवरीजौ स्तः ये अद्यापि बीचवुड् धूमस्य उपयोगं कुर्वन्ति येन तेषां माल्ट् शोषणं भवति ।

यदा भवन्तः धूमकेतुं लैगरं पिबन्ति तदा भवन्तः बम्बर्ग्-नगरस्य इतिहासस्य स्वादनं कुर्वन्ति । धूमस्य स्वादः लेगर-खमीरस्य स्वच्छ-स्वादेन सह मिश्रणं करोति । एषा शैली दुर्लभा एव तिष्ठति, परन्तु भवन्तः केषुचित् शिल्प-मद्यनिर्माण-सामग्रीषु एतत् प्राप्नुवन्ति । रौचबियरः साहसिकस्य, धूमकेतुस्य गन्धस्य, गहनस्य अम्बर् वर्णस्य च कारणेन उत्तिष्ठति ।

विशेषा लैगराणां कृते सामान्यस्वादनस्वरः खाद्ययुग्मः च

स्पेशलिटी लेगर्स्, इटालियन पिल्सनर्, रौचबियर इत्यादीनां इव, भवन्तं नूतनानि स्वादानि प्रददति। इटालियन-पिल्सनर्-महोदयस्य स्वादः कुररी-हॉप्पी-स्वादः, रौचबियरः तु भवन्तं धूमकेतुः, स्वादिष्टं, स्वादिष्टं स्वरं ददाति । दोनों शैली स्वच्छ समाप्त होती है, लैगर खमीर का धन्यवाद।

अत्र भवतः एतेषां बियराणां भोजनेन सह युग्मीकरणे भवतः सहायतार्थं एकं सारणी अस्ति:

विशेषता लैगर .	स्वादन नोट 1 .	सर्वश्रेष्ठ भोजन युग्मन .
इटालियन पिल्सनर .	कुरकुरा, पुष्प, जडीबुटी, प्रकाश माल्ट	ग्रिल कृत मछली, सलाद, प्रोसिउटो, सौम्य पनीर
धूमकेतु लैगर .	धूमकेतु, माल्टी, स्वादिष्ट, स्वच्छ परिष्करण	धूमकेतु मांस, बारबेक्यू, सॉसेज, गौडा

युक्तिः- ग्रिल-कृत-सॉसेज-सहितं वा बारबेक्यू-सहितं वा धूमकेतुं लेगरं प्रयतस्व । बीयरस्य धूमः भोजने स्वादैः सह सङ्गतिं करोति। इटालियन-पिल्स्नर्-इत्यस्य कृते, हॉप्स्-प्रकाशं प्रकाशयितुं प्रकाश-व्यञ्जनैः सह युग्मरूपेण युग्मीकरणं कुर्वन्तु ।

भवन्तः एतान् विशेषान् लैगरान् अन्वेष्टुं शक्नुवन्ति येन नूतनाः प्रियाः सन्ति। प्रत्येकं भवतः काचस्य अद्वितीयं स्वादं आनयति।

भवता ज्ञातं यत् प्रत्येकं लेगरशैली स्वरीत्या निर्मितं भवति। ब्रुअर्स् स्पेशल् खमीरं चिनोति, बीयरं कर्तुं शीतपदार्थानाम् उपयोगं च कुर्वन्ति ।

ब्रेविंग चरण 1 .	लैगर दृष्टिकोण 1 .
प्रकिण्व	तल-फर्मिंग, शीत-प्रेमी .
किण्वनीकरण 1 .	मन्द, कम तापमान पर .
कण्डिशनिङ्ग 1 .	स्पष्टतायाः स्वादस्य च कृते दीर्घः, शीतः वृद्धः ।
छानने 1 .	सावधानम्, स्वच्छसमाप्त्यर्थं .

एतानि पदानि ज्ञात्वा लेगरस्य अधिकं आनन्दं प्राप्तुं भवतः साहाय्यं भवति। प्रत्येकं काचस्य इतिहासस्य स्वादस्य च स्वादनं कर्तुं शक्नुवन्ति। भिन्न-भिन्न लैगरों का प्रयास करें और अपने रुचि रखते हैं, तो अपने मित्रों को बताएं। लेगर परम्पराणां विषये ज्ञात्वा भवतः प्रियं ज्ञातुं भवतः सहायकं भवति।

फक् .

किं लैगरं एल् इत्यस्मात् भिन्नं करोति ?

भवन्तः लेगरस्य कृते तल-फर्मिंग-खमीरस्य उपयोगं कुर्वन्ति तथा च एल् कृते शीर्ष-फर्मिंग्-खमीरस्य कृते उपयुञ्जते । कूलर तापमान पर लेगर किण्वन। एतेन भवतः स्वच्छः, कुरकुरा स्वादः प्राप्यते। अले फलकतरः कदाचित् मसालेदारः च स्वादः भवति ।

गृहे लेगर-बीयरस्य वयः कर्तुं शक्यते वा ?

भवन्तः गृहे लेगरं वयः कर्तुं शक्नुवन्ति यदि भवतः शीतलं, कृष्णं स्थानं भवति। अधिकांश लैगर सर्वोत्तम ताजा ताजा स्वाद रखते हैं। केचन बलिष्ठाः लेगराः, बोक्स् इव, लघुवृद्धेन सह सुधरन्ति।

किमर्थं केचन लेगराः अन्येभ्यः अपेक्षया मधुराः स्वादयन्ति ?

माल्ट चॉइस तथा ब्रूइंग् विधिः माधुर्यं प्रभावितं करोति। हेलेस् तथा वियना लैगर इत्येतयोः अधिकं माल्ट् इत्यस्य उपयोगः भवति, अतः भवतः अधिकं मधुरं भवति । Pilsners अधिक हॉप्स का उपयोग करता है, अतः वे ड्रीर स्वाद करते हैं।

किं सर्वे लैगराः वर्णेन प्रकाशं कुर्वन्ति ?

न, सर्वे लैगराः न विवर्णाः दृश्यन्ते। भवन्तः डङ्केल्, श्वार्ज्बियर इत्यादयः कृष्णा लैगराः प्राप्नुवन्ति । एते भृष्टानि माल्ट्-आणि उपयुञ्जते, येन तेषां गभीरं कृष्णवर्णं वा कृष्णवर्णं वा भवति ।

किं खाद्यं लैगर-बीयर-सहितं सर्वोत्तमरूपेण युग्मरूपेण युग्मम् अस्ति ?

भवन्तः लैगराणां युग्मं बहुभिः खाद्यैः सह कर्तुं शक्नुवन्ति। समुद्री भोजन या सलाद के साथ पाले लैगर का प्रयास करें। अम्बर-लैगर-जनाः बारबेक्यू-सहितं सम्यक् गच्छन्ति । अन्धकारमण्डकानां स्वादः सॉसेज् वा बर्गर वा सह महान् भवति।

किं लैगर-बीयरः सर्वदा मद्यस्य न्यूनः भवति ?

अधिकांश लैगर मध्यम मद्य स्तर होते हैं, प्रायः 4% से 6% तक होते हैं। केचन शैल्याः, यथा Doppelbock अथवा Eisbock, अधिकं मद्यस्य सामग्री अस्ति । विवरणार्थं लेबलं सर्वदा पश्यन्तु।

किं लसः असहिष्णुतायुक्ताः जनाः लेगरं पिबितुं शक्नुवन्ति वा?

अधिकांशः लैगरः यवस्य वा गोधूमस्य वा उपयोगं करोति, अतः तेषु लसः भवति । केचन ब्रेवरीजः तण्डुलं वा ज्वालां वा उपयुज्य लसः-रहितं लेगरं कुर्वन्ति । यदि भवतः लसः-रहितं बीयरं आवश्यकं भवति तर्हि सर्वदा लेबलं पठन्तु।

लैगरस्य सेवायाः सर्वोत्तमः उपायः कः ?

भवन्तः लैगर शीतं सेवनीयं, प्रायः 38°F तः 45°F मध्ये । गन्धस्य बुदबुदानां च आनन्दं प्राप्तुं स्वच्छकाचस्य उपयोगं कुर्वन्तु। बीयरस्य उपरि सुन्दरं शिरः स्थापयितुं मन्दं पातयन्तु।