Views: 0 Mongwadi: Morulaganyi wa Sebaka Phatlalatša Nako: 2025-07-10 Tšwago: Saete
O ka ba o kwele bagwera ba bolela ka molao wa ‘one biri an hour’ meletlong. Ipone o le monyanyeng, o e-nwa ka go nanya. O ka nagana gore molao wo o go boloka o bolokegile ge o enwa bjala. Batho ba bantši ba dumela gore molao wo o a šoma. Eupša na o tseba kamoo mmele wa gago o swarago bjala ka gona? Therešo ke gore mmele wa motho yo mongwe le yo mongwe o swara bjala ka tsela e fapanego. O ka botšiša gore, ke molao ofe o tee wa biri ka iri? A re boneng gore mmele wa gago o šomana bjang le bjala le gore ke ka lebaka la eng karabo e ka go makatša.
Go tseba kamoo mmele wa gago o swarago bjala ka gona go go thuša go dira dikgetho tše di šireletšegilego.
Molao wa ‘One Beer an Hour’ ke phopholetšo fela. E bontšha kamoo bontši bja sebete bo swarago seno se tee sa maemo. Molao wo ga o bolele gore o tla ba yo a šireletšegilego goba yo a hlaphogetšwego monaganong.
Kamoo mmele wa gago o swarago bjala ka gona go fapane go motho yo mongwe le yo mongwe. Dilo tše bjalo ka nywaga, bong, boima bja mmele, bophelo bjo bobotse bja sebete le dikarolwana tša leabela di bohlokwa.
Go ja pele o nwa go fokotša lebelo la bjala go tsena mading a gago. Se se thuša mmele wa gago go lebeletšana le bjala gakaone. E bile e theoša tekanyo ya gago ya bjala mading (BAC).
Ga se dino ka moka tšeo di nago le tekanyo e swanago ya bjala. Dibiri tša go dirwa ka diatla le dino tše di hlakantšwego di ka ba le bjala bjo bontši go feta seno se se tlwaelegilego.
Sebete sa gago se arola bjala ka lebelo le tee nako le nako. E ka se kgone go sepela ka lebelo. Go nwa kofi, meetse goba go hlapa ka go tonya go ka se go dire gore o hlaphogelwe ka pela.
mahloriso a bjala bja madi (BAC) ke seo se bontšhago e le ka kgonthe ge e ba o senyegile. Ga go na taba gore o ikwa bjang goba gore o be o e-na le dino tše kae.
Selo se se bolokegilego kudu ke gore o se ke wa otlela ka morago ga go nwa bjala le ge e le bofe. Batho ba šoma bjala ka lebelo le le fapanego gomme bo ama motho yo mongwe le yo mongwe ka go fapana.
Ithute maswao a mpholo wa bjala. Hwetša thušo gatee-tee ge e ba motho a e-na le bothata bja go hema, a idibala goba a dula a lahlela godimo.
O ka ipotšiša gore, ke eng biri e tee ya go ba le nako ya iri? Tlhahlo ye e thomile kua United States. Batho ba be ba nyaka tsela e bonolo ya go ahlola kamoo mebele ya bona e ka šomago ka lebelo ka gona bjala. Nywageng e fetilego, bontši bja batho ba be ba e-nwa lebotlelo le le tlwaelegilego la biri la di-ounce tše 12, leo gantši e lego Budweiser, leo le nago le bjala bjo bo ka bago 5% ka bophagamo. Bogolo bjo bja go neela bo ile bja ba mohlala wa seno sa 'maemo.' Ka nako yeo, biri e tee, galase e tee ya beine, goba thunyo e tee ya bjala ka moka e be e e-na le tekanyo e ka bago e swanago ya bjala—e ka bago di-ounces tše 0,6. Batho ba ile ba diriša molao wo e le tsela e kopana ya monagano go phopholetša gore go tla tšea mebele ya bona nako e kaakang go swaraga le bjala.
Ge nako e dutše e e-ya, . Bogolo bja biri le matla di fetogile. Dibiri tše dintši bjale di tla ka di- pint tša di- ounce tše 16 goba di na le diteng tše di phagamego tša bjala. Le ge go le bjalo, molao o ile wa kgomarela go dikologa ka gobane go be go le bonolo go gopola. O ka no ba o sa kwa batho ba botšiša, ke molao ofe o tee wa biri an hour? Meletlong goba dikopanong.
Ge o ekwa motho a botšiša, ke eng biri e tee an hour rule?, ba nyaka go tseba gore mmele wa gago o ka thuba bjala ka pela gakaakang. Molao o re sebete sa gago se ka šoma . Seno se tee sa maemo iri ye nngwe le ye nngwe . Se se ra gore ge o nwa biri e tee, mmele wa gago o swanetše go e hlatswa go tšwa tshepedišong ya gago mo e ka bago iri. Bo-rathutamahlale ba ithutile ka metabolism ya bjala gomme ba hweditše gore sebete se diriša di- enzyme tše di kgethegilego, go swana le bjala dehydrogenase, go aroganya bjala. Bakeng sa motho yo mogolo yo a tlwaelegilego, sebete se ka kgona go swaragana le seno se tee se se tlwaelegilego ka iri. Sekgahla se se tšwa go ka fao diensaeme tše di šomago ka gona. Di kgotsofatšwa ka pela, ka gona mmele wa gago o tloša bjala ka lebelo le le sa fetogego, e sego ka lebelo ge e ba o e-nwa kudu.
O ka bona kgopolo ye tafoleng ye e lego ka mo tlase:
| Mohuta wa seno | Maemo a go sebeletša | bjala Diteng (approx.) | Nako ya go fetoša (palogare) |
|---|---|---|---|
| Piri | 12 oz (5% ABV) . | 0,6 oz ya 0,6. | 1 hora . |
| Beine | 5 oz (12% ABV) . | 0,6 oz ya 0,6. | 1 hora . |
| Meoya (Bolumo) . | 1,5 oz (40% ABV) . | 0,6 oz ya 0,6. | 1 hora . |
O ka nagana gore, ke molao ofe o tee wa biri ka iri? Ke tsela ya go akanyetša gore mmele wa gago o nyaka go šoma seno se sengwe le se sengwe nako e kaakang. Molao wo o go thuša go itekanyetša lebelo, eupša ga o kgonthišetše gore o tla dula o šireletšegile goba wa hlaphogelwa.
O swanetše go tseba gore ke eng seo se nago le biri e tee ya iri? ke feela tekanyetšo e makgwakgwa. Mmele wa gago o ka no se latele molao wo gabotse. Dilo tše dintši di kgoma metabolism ya bjala. Nywaga ya gago, bong, boima bja mmele, bophelo bjo bobotse gaešita le dikarolwana tša gago tša leabela di ka fetoša kamoo sebete sa gago se šomago ka lebelo ka gona. Batho ba bangwe ba na le di- enzyme tše dintši tšeo di nyakegago bakeng sa metabolism ya bjala, mola ba bangwe ba e-na le tše dinyenyane. Basadi gantši ba šoma bjala ka go nanya go feta banna ka baka la diphapano tša khemikhale ya mmele le maemo a ensaeme.
Bohlokwa: Molao ga o akaretše dino tše matla, dijo tše dikgolo goba dino tše di hlakantšwego. Le gona e hlokomologa kamoo dijo, dihlare goba mathata a tša maphelo di ka diegišago metabolism ya gago.
Mabaka a mangwe a magolo ao a dirago gore molao o se be ka mehla o ka botwago ke a:
Molao o tšea gore motho yo mongwe le yo mongwe o na le metabolism ye e swanago, eupša batho ba fapane.
Dino tše thata tša bjala goba bja bjala bjo bo phagamego di ka go kgoma ka lebelo go feta biri.
O ka se tshepe kamoo o ikwago ka gona go ahlola ge e ba o šireletšegile go otlela. Diteng tša Bjala bja Madi (BAC) di bontšha maemo a gago a nnete a go senyegelwa.
Mellwane ya molao e ithekgile ka BAC, e sego gore o be o e-na le dino tše kae goba kamoo o ikwago ka gona.
Kgetho e šireletšegilego kudu ke go phema go otlela ka morago ga go nwa, go sa šetšwe gore go fetile nako e kaakang.
Gopola: Ke eng biri e le nngwe e leng hora molao? E ka go thuša go nagana ka go nwa ga gago, eupša e ka se holofeletše polokego goba ya go boloka o le ka tlase ga tekanyo ya molao. Ka mehla nagana ka mmele wa gago le boemo bja gago.
Ge o enwa bjala, mmele wa gago o thoma go bo tšea ka yona gatee-tee. E thoma ka mpeng ya gago, eupša bontši bja yona e monywa ka maleng a gago a manyenyane. Se ke seo se diregago kgato ka kgato:
Bjala ke molekule o monyenyane. E ka feta ka gare ga bokagare bja mpa ya gago le mala gabonolo.
Mo e ka bago 10-20% ya bjala e tsena mading a gago go tšwa ka mpeng ya gago . bontši bja tše dingwe, tše ka bago 75-80%, di tsena mading a gago go tšwa maleng a gago a mannyane.
Mmele wa gago o monya bjala ka lebelo le lekaakang o ithekgile ka dilo tše dintši. Ge e ba o e-ja pele o e-nwa, bjala bo šuthelela mading a gago ka go nanya kudu. Go nwa ntle le go ja go ka dira gore tekanyo ya gago ya bjala mading (BAC) e be godimo kudu.
Dino tša fizzy le dino tšeo di nago le bjala bjo bo oketšegilego di dira gore go monya go be ka lebelo.
Basadi gantši ba hwetša di-BAC tše di phagamego go feta banna ka morago ga go nwa tšhelete e swanago. Se ke ka lebaka la gore basadi ba na le meetse a mannyane mebeleng ya bona le maemo a fase a di-enzyme tša go dira gore bjala-metabolizing ka dimpa tša bona.
Keletšo: Go ja pele o nwa go fokotša lebelo gore mmele wa gago o monya bjala ka lebelo le lekaakang. Se se thuša mmele wa gago go lebeletšana le mpholo wa bjala gakaone.
Ka morago ga ge bjala bo tsene mading a gago, bo phatlalala mmeleng wa gago ka moka. Bjala bontši bo tsena ka meetseng ka gare ga ditlhalenama tša gago. Se se ra gore bontši bja ditho tša gago le ditlhalenama di hwetša tekanyo e ka bago e swanago ya bjala.
| Ntlha | ya Banna | Basadi | Phello go kabo/metabolism . |
|---|---|---|---|
| Palo yohle ya metsi a 'mele . | godimo . | Fasana | Banna ba na le meetse a mantši, ka gona bjala bo phatlalala kudu |
| Diteng tša makhura a mmele . | Fasana | godimo . | Mafura a mantši a bolela meetse a manyenyane, ka gona BAC e hlatloga ka lebelo . |
| Tlhora ya BAC . | Fasana | godimo . | Basadi ba fihlelela bac ya godimo ka palo ye e swanago . |
Thobalano ya gago, bogolo le ditlolo tša mmele di fetoša kamoo mmele wa gago o swarago bjala ka gona. Basadi gantši ba hwetša di-BAC tše di phagamego gomme ba ka kwa mpholo wa bjala ka pela. Dihomoune le modikologo wa go hlapa ga basadi le tšona di ka fetoša kamoo mmele wa gago o šomago ka gona ka metabolism ya ethanol.
Mmele wa gago o tloša bjala ka go fedišwa. Bontši bja se bo direga ka sebeteng sa gago. Sebete se diriša di- enzyme bakeng sa metabolism ya ethanol. Ensaeme e kgolo, e lego dehydrogenase ya bjala, e fetoša ethanol gore e be acetaldehyde. Acetaldehyde ke selo se kotsi. Mmele wa gago o o fetoša ka pela ka metabolism ya acetaldehyde, o e fetoša gore e be acetate. Ke moka acetate e fetoga meetse le khaponetaeoksaete, tšeo mmele wa gago o di tlošago ka mohemo, mofufutšo le moroto.
Ke ka fao go fedišwa go šomago ka gona:
Sebete se tloša mo e ka bago 90% ya bjala ka metabolism ya go feta ya mathomo.
Ke 2-10% fela ya bjala yeo e tlogelago mmele wa gago o sa fetoge ka mohemo, mofufutšo, goba moroto.
Pele feta metabolism ka mpeng le sebete theola palo ya bjala bjo bo tsenago mading a gago.
Acetaldehyde e baka ditla-morago tše dintši tše mpe tša mpholo wa bjala, go swana le go opša ke hlogo le go ikwa o babja.
Sebete sa gago se ka se šome ka lebelo go metabolism ya ethanol, go sa šetšwe gore o nwa bokae.
Ela hloko: Mošomo wa sebete ka go fetiša ga pele metabolism le go fediša bjala o bohlokwa kudu. Ge e ba sebete sa gago se se sa phetše gabotse, mpholo wa bjala o ka direga ka lebelo gomme wa tšea nako e telele.
Mmele wa gago o swara bjala ka dikgato tše tharo: go monya, go aba le go fedišwa. Mogato o mongwe le o mongwe o ithekgile ka dika tša gago le bophelo bjo bobotse. Go tseba megato ye go go thuša go dira dikgetho tše di šireletšegilego le go phema mpholo wa bjala.
O ka kwa batho ba re 'Seno sa maemo ' Ge o bolela ka go nwa mo go bolokegilego. Seno sa maemo ke palo ye e beilwego ya bjala bjo bo hlwekilego ka dino. Se se go thuša go bapetša dino tše di fapanego, le ge di bonala di fapane.Kgopolo ya seno sa maemo se dira gore go be bonolo go hlokomela gore o na le bjala bjo bokae.Dinaga tše di fapanego di šomiša palo ye e fapanego ya ethanol bakeng sa seno sa tšona sa maemo. dikgerama tše 14 tša bjala bjo bo hlwekilego . Australia e diriša dikramo tše 10. Phapano ye e ka fetoša ka fao o balago dino ge o sepela goba o bala malebela a maphelo.
| Country | Pure Bjala ka Seno sa Maemo (Dikramo) | Dintlha/Ditshwaelo . |
|---|---|---|
| United Kingdom . | 8 | E bitšwa ‘yuniti ya bjala’, approx. 10 ml ethanol eupša e swarwa bjalo ka 8 g . |
| Australia . | 10 | Matches mang tlhahlobo ya tshupiso ya 10 g . |
| United States . | 14 | E hlaloswa e le 0.6 US fl oz (18 mL) ethanol e hloekileng . |
| Argentina . | 14 | Go swana le Seno sa Maemo a Godimo . |
| Austria . | 20 | godimodimo gare ga dinaga tše di lokeleditšwego . |
| Canada . | ~13.5 . | E theilwe godimo ga bogolo bjo bo itšego bja go sebeletša bja biri, beine, meoya . |
| Korea Borwa . | 8 | Bofelo bja ka tlase bja legoro . |
| Sweden . | 12 | 'Standardglas' e sepelelana le dibolumo tše itšego tša dino . |
| Singapore . | 10 | Matches mang tlhahlobo ya tshupiso . |
| Spain . | 10 | Matches mang tlhahlobo ya tshupiso . |
Seno sa maemo se go thuša go tseba gore o nwa bjala bjo bokaaka’ng. Se se dira gore go be bonolo go latela melao ya tša maphelo le go phema go nwa ethanol e ntši kudu.
Biri, beine le meoya di tla ka bogolo le dibopego tše dintši. Mohuta o mongwe le o mongwe wa seno o na le tekanyo e fapanego ya bjala. Kua United States, seno se se tlwaelegilego gantši ke:
12 di-ounces tša biri (mo e ka bago 5% bja bjala ka bophagamo) .
5 ounces ya veine (mo e ka bago 12% bjala ka bophagamo) .
1.5 di-ounces tša meoya, go swana le vodka goba whisky (mo e ka bago 40% ya bjala ka bophagamo) .
Bogolo bjo bja go nea ka moka bo na le tekanyo e ka bago e swanago ya ethanol. Eupša ga se seno se sengwe le se sengwe seo se swanago le dinomoro tše. Dibiri tše dingwe tša go dirwa ka diatla di na le bjala bjo bontši go feta biri ya ka mehla. Khalase e kgolo ya beine e matla goba cocktail e kgolo e ka ba le ethanol e ntši go feta seno se se tlwaelegilego.
| Mohuta wa Seno | Tlwaelo ABV (%) | Bolumo (oz) | Diteng tša Bjala bjo bo Hlwekilego (OZ) | Papetšwana ya Seno sa Maemo . |
|---|---|---|---|---|
| biri ya maemo . | 4,2 - 5 - 5 - 5 - 5. | 12 | ~0.6. | Seno sa maemo a motheo . |
| Biri e bobebe . | ~4.2. | 12 | Ka tlase ga 0,6. | E fokola go feta biri ya maemo . |
| Biri ya sebjalebjale ya go dirwa ka diatla . | 8 - 12 (go fihla go 18) . | 12 | 1.0 - 2,16 (go fihla go 2,16) . | Dibiri tše di tiilego go feta tše dintši tša maemo . |
Ka mehla lebelela leina la bjala ka bophagamo (ABV). Dino tše dingwe di na le ethanol e ntši kudu go feta kamoo o naganago ka gona.
Diteng tša bjala di go botša gore ethanol e ka gare ga seno sa gago gakaakang. O ka hwetša nomoro ye bjalo ka 'abv' goba bjala ka bophagamo. Dino tše di fapanego di na le maemo a go fapana a ABV. Tlhahlo ya ka pela ke ye:
| Mohuta wa dino | Tlwaelo ya Diteng tša bjala (ABV) | Dintlha . |
|---|---|---|
| Piri | 4% - 7% (palogare ya ~ 5%) . | Sebeletsa maemo a: 12 oz; Dibiri tša go dirwa ka diatla di ka ba godimo (go fihla go ~9% goba go feta) . |
| Beine | 5% - 1 8% . | dibeine tša tafola gantši 11-14%; dibeine tše tšhweu 5-14.5%; dibeine tse khubelu 12-18%; Dibeine tše di tiišitšwego ka 17-21% . |
| Meoya . | 28% - 6 0 0 % . | meoya e tlwaelegilego ya go hlatswa go dikologa 40%; di-liqueur tša dienywa 28-32%; Whisky ya matla a cask 55-60% . |
Gantši biri e na le bjala bjo bonyenyane go feta beine goba meoya. Eupša dibiri tše dingwe tša go dirwa ka diatla le dibeine tše di tiišitšwego di na le ethanol e ntši kudu. Meoya ya go swana le whisky goba vodka e na le ethanol ye ntši. Ge e ba o e-nwa galase e kgolo goba seno se matla, o ka hwetša bjala bjo bontši go feta kamoo o naganago ka gona.
Keletšo: Go tseba gore bogolo bja ABV le bja go nea dijo bo go thuša go laola gore o nwa ethanol e kaakang le go phema go ba le bjala bjo bontši.
Mmele wa gago o thuba bjala o diriša metabolism ya ethanol. Sebete se dira bontši bja mošomo wo. Ge o nwa, sebete sa gago se thoma pele go feta metabolism. Se se fetoša ethanol go ba acetaldehyde, yeo e nago le mpholo. Se se latelago, sebete se fetoša acetaldehyde gore e be acetate. Acetate e bolokegile kudu bakeng sa mmele wa gago. Mmele wa gago ke moka o tloša acetate ka moroto, mohemo le mofufutšo.
Bontši bja dibete tša batho di ka kgona go swaragana le . Seno se tee sa maemo se sengwe le se sengwe . se se theoša tekanyo ya bjala mading (BAC) ka mo e ka bago 0.015 go ya go 0.016 lekgolong ka iri. Bo-rathutamahlale ba ile ba leka tekanyo ye gantši. Ba hweditše gore bjala bja dehydrogenase bo šoma ka lebelo le le sa fetogego. Go nwa kudu ga go dire gore sebete sa gago se šome ka lebelo. E swana le tsela ya mola o tee. Ke feela dimolekule tše sego kae tša bjala tšeo di ka fetago ka nako e tee.
Ela hloko: go nwa meetse goba kofi go ka se thuše sebete sa gago go šoma ka lebelo. Lebelo la go fediša bjala ka mehla le dula le swana.
Go bonagala batho ba bangwe ba fola ka baka la go nwa ka lebelo go feta ba bangwe. Se ke ka gobane tekanyo ya magareng e fo ba phopholetšo. Metabolism ya gago ka noši e ka ba ka pela goba ya nanya. Go ithekgile ka mmele wa gago le bophelo bjo bobotse.
BAC e bolela go tsepama ga bjala mading. Palo ye e bontšha kamoo bjala bo lego mading a gago ka gona. BAC e lekantšwe bjalo ka dikramo tša bjala ka gare ga dimililitara tše 100 tša madi. Ka mohlala, BAC ya 0.08% e bolela dikgerama tše 0,08 tša bjala go dimililitara tše dingwe le tše dingwe tše 100 tša madi.
Dilo tše dintši di ka fetoša BAC ya gago. O na le dino tše kae, o nwa ka lebelo le lekaakang, le bogolo bja mmele wa gago ka moka di na le taba. Banna le basadi gantši ba na le di-BAC tše di fapanego ka morago ga tekanyo e swanago ya bjala. Basadi gantši ba hwetša di-bac tše di phagamego. Se ke ka lebaka la gore ba na le meetse a mannyane mebeleng ya bona le dehydrogenase ye nnyane ya bjala. Go ja dijo pele o enwa go fokotša lebelo la go monya. Se se dira gore BAC ya gago e hlatloge ka go nanya kudu. Dihlare, boroko le bophelo bja gago bjo bobotse le tšona di kgoma metabolism ya ethanol.
o na le dino tše kae tša maemo .
O nwa ka lebelo le lekaakang .
Boima bja gago bja mmele le sebopego .
Thobalano ya gago .
Dijo ka mpeng ya gago .
dihlare tšeo o di nwago .
Bophelo bja gago bjo bobotse le boroko .
Ge e ba o nwa ka lebelo go feta kamoo sebete sa gago se ka kgonago ka gona, BAC ya gago e ya godimo. Go nwa kudu go bolela gore sebete sa gago se ka se kgone go sepedišana le sona. Bjala bo aga mading a gago. Se se ka baka mpholo wa bjala gomme sa ba kotsi.
Dilo tše dintši di ka fetoša kamoo mmele wa gago o swarago metabolism ya ethanol. Mengwaga ya gago, bong le boima bja mmele ka moka di bohlokwa. Basadi gantši ba na le di-BAC tše di phagamego go feta banna . Se ke ka gobane di na le dehydrogenase e nyenyane ya bjala le makhura a mantši a mmele. Diphetogo tša dihomoune, go swana le pele ga go ya kgwedišong, le tšona di ka godiša BAC go basadi.
Bophelo bja gago bja sebete bo bohlokwa kudu. Ge e ba sebete sa gago se se sa phetše gabotse, pele ga go fetiša metabolism e a fokotšega. Se se dira gore go fedišwa ga bjala go diege le go godiša kotsi ya go kgoboketšwa ga acetaldehyde. Le gona go kgatha tema ya leabela. Batho ba bangwe ba na le dikarolwana tša leabela tšeo di dirago gore diensaeme tša bona tša sebete di šome ka lebelo goba ka go nanya . mohlala, mehuta ye mengwe ya dikarolwana tša leabela ka go ADH2 le ALDH2 e fetoša gore o šoma ka lebelo la ethanol le acetaldehyde ka lebelo le lekaakang.
Go ja dijo pele ga go nwa go thuša go fokotša lebelo la go monya. Se se fa mmele wa gago nako ye ntši ya metabolism ya go feta ya mathomo le go fedišwa ga bjala. Dihlare le tšona di ka fetoša kamoo sebete sa gago se šomago ka gona. Dihlare-tagi tše dingwe di diegiša metabolism ya ethanol. Ba bangwe ba ka e akgofiša ganyenyane. Eupša diphetogo tše ke tše dinyenyane. Sebete se sa dutše se ka se kgone go sepela ka lebelo kudu.
Dilo tše dingwe tše bjalo ka maikwelo, kgateletšego le go lapa le tšona di ka ba bohlokwa. Bolwetši le go felelwa ke meetse mmeleng di ka dira gore ditla-morago tša bjala di be matla. Go nwa ka pela go dira gore BAC ya gago e hlatloge ka lebelo. Se ke ka gobane sebete sa gago se ka se kgone go sepedišana le metabolism ya ethanol le go fedišwa.
KELETŠO: O ka se kgone go dira gore bjala bo tlogele mmele wa gago ka lebelo ka go robala, go nwa kofi goba go hlapa ka go tonya. Ke nako feela le mošomo o sa fetogego wa sebete sa gago tšeo di tlago go theoša BAC ya gago.
Tafola yeo e bontšhago dilo tše dingwe tše kgolo tšeo di amago metabolism ya ethanol le go fedišwa ga bjala: Phello ya
| mabaka | go metabolism le go fedišwa . |
|---|---|
| Mengwaga | Mengwaga ya go tšofala e fokotša lebelo la go šoma ga sebete . |
| Thobalano . | Basadi ba na le metabolism ya ethanol ye e nanyago . |
| Boima bja mmele . | Boima ba tlase bo eketsa BAC . |
| Bophelo bo Botle ba Sebete . | Bophelo bjo bo fokolago bo fokotša lebelo la pele la go feta metabolism . |
| Dika tša leabela . | Dika tše dingwe tša leabela di akgofiša goba go diegiša diensaeme . |
| Go ja dijo . | Go ja go diegiša go monya le go thuša go fediša . |
| Dihlare . | Ba bangwe ba fokotša lebelo goba ba akgofiša di- enzyme tša sebete . |
| Mood/kgateletšego . | E ka fetola mošomo wa ensaeme . |
| Bolwetši/go felelwa ke meetse mmeleng . | E oketša ditla-morago tša bjala . |
Sebete sa gago se dira bontši bja mošomo wa metabolism ya ethanol, sa thoma ka go fetiša metabolism, le go fedišwa ga bjala. O ka se fetoše tshepedišo ye. Tsela e kaone ya go dula o bolokegile ke go tseba mmele wa gago ka noši le go nwa ka boikarabelo.
O ka kwa dikanegelo tše dintši ka ga bjala. Batho ba bangwe ba nagana gore ba ka fora mebele ya bona goba ba dira gore bjala bo tloge ka lebelo. Dikgopolo tše ga se tša therešo gomme di ka ba kotsi. Ba ka ba ba mpefatša mpholo wa bjala. Dinonwane tše dingwe tše di tlwaelegilego ke tše:
Go nwa kofi goba dino tša matla go tla go dira gore o hlaphogelwe ka lebelo.
Go namela shawara e tonyago go tla tloša bjala mmeleng wa gago.
Go ja dijo tša makhura ka morago ga go nwa go tla fokotša bjala bja gago bja madi.
Go hlatša go tla tloša bjala gomme gwa go thibela go tagwa.
Go itšhidulla goba go fufulelwa go thuša sebete sa gago go šoma ka lebelo.
Go nwa biri pele ga ge bjala bo fetoša tsela yeo o ikwago ka yona ka morago.
Bontši bja dikgopolo tše ga di swane le kamoo sebete sa gago se šomago ka gona. Thutamahlale e bontšha sebete sa gago se thuba bjala ka lebelo le le swanago, go sa šetšwe seo o se dirago.
O ka nyaka go lokišwa ka pela ka morago ga go nwa, eupša mmele wa gago ga o šome ka tsela yeo. Sebete sa gago se arola bjala ka lebelo le tee le le sa fetogego. Ga go na leano goba tsela e kopana yeo e ka dirago gore e sepele ka lebelo. Ge o nwa, sebete sa gago se diriša di- enzyme go fetoša bjala gore e be acetaldehyde. Acetaldehyde e na le mpholo gomme e baka ditlamorago tše ntši tše mpe. Mmele wa gago ke moka o fetoša acetaldehyde go ba selo se sengwe se se bolokegilego, eupša se se tšea nako.
A re boneng seo se diregago e le ka kgonthe:
| nonwane ya | kgonthe . |
|---|---|
| Dino tša kofi goba tša maatla . | Dira gore o ikwe o phafogile feela. Ga di theoše bjala mading goba mpholo mading. |
| Dišawaere tše di tonyago . | Tsosa o go se nene. Ga di thuše sebete sa gago goba metabolism. |
| Go hlatša . | Gets rid ya bjala bjo bonyenyane kudu. Bontši bo šetše bo le mading a gago le sebeteng. |
| Dijo tša makhura ka morago ga go nwa . | Ga e dire gore mmele wa gago o šome ka lebelo goba go fokotša mpholo. |
| Go itšhidulla goba go fufulelwa . | Ga e thuše sebete sa gago. E ka go dira gore o lahlegelwe ke meetse gomme wa ikwa o le mpe le go feta. |
| biri pele ga bjala . | ga e fetole hangover goba mpholo. Ke feela gore o nwa bokae bo bohlokwa. |
Ke nako feela yeo e ka go dirago gore o hlaphogelwe gape. Sebete sa gago se nyaka mo e ka bago iri e tee bakeng sa seno se sengwe le se sengwe sa maemo. Go nwa meetse le go ja dijo tše di phetšego gabotse go ka go thuša go ikwa o le kaone, eupša ga di dire gore bjala bo tlogele acetaldehyde ka lebelo goba ka tlase ka pela.
O swanetše go tseba gore go ja pele o nwa go fokotša lebelo la gore bjala bo tsena ka lebelo gakaakang mading a gago, eupša ga go go thibele go tagwa goba go ba le mpholo wa bjala. Kamoo bjala bo go kgomago ka gona go ithekgile ka gore o nwa bokae, bophelo bja gago bjo bobotse le kamoo sebete sa gago se swarago acetaldehyde ka gona. Dinonwane tša go swana le 'hari ya mpša' di uta feela dika gomme ga di tloše mpholo. Ge e ba o tshwenyega ka go lemalela bjala goba ditla-morago tša gona, boledišana le setsebi sa tša maphelo.
Gopola: ke feela sebete sa gago seo se ka tlošago bjala le acetaldehyde mmeleng wa gago. Ga go na seno, dijo goba modiro wo o ka fetošago se. Bota thutamahlale, e sego dinonwane, gore o dule o šireletšegile mpholo wa bjala le ditla-moragong tša bjona.
O ka ipotšiša gore bjala bo dula mmeleng wa gago nako e kaakang ka morago ga bošego bja go tšwa. Akanya o nwa biri e tee ya maemo ka 7 PM sebete sa gago se thoma go šoma gateetee go tloša bjala. Gateetee ge o tšea sip, go fedišwa go a thoma. Dibete tša batho ba bantši di ka swara seno se tee sa maemo iri e nngwe le e nngwe. Ge e ba o e-nwa dibiri tše pedi, sebete sa gago se nyaka mo e ka bago diiri tše pedi gore se di hlakiše. Digalase tše tharo tša beine di tla tšea diiri tše ka bago tše tharo go tloga mmeleng wa gago. Di-enzyme tše di kgethegilego ka sebeteng sa gago, go swana le bjala dehydrogenase le aldehyde dehydrogenase, di thuša go aroganya bjala go ba acetaldehyde. Ke moka, acetaldehyde e fetošwa dilo tše di šireletšegilego pele o tloga mmeleng wa gago. Go nwa meetse goba kofi ga go dire gore tshepedišo ye e sepele ka lebelo. Metabolism ya gago e šoma ka lebelo le le swanago le le sa fetogego.
Go batho ba bantši, bjala bo tlogela mmele ka mokgwa wo o beilwego. Sebete se šoma ka lebelo le le sa fetogego, ka fao o ka se kgone go dira gore e sepele ka lebelo. Tlhahlo ye bonolo ke ye:
1 Standard Drink: Mo e ka bago iri e tee go tlogela mmele wa gago .
2 Standard Drinks: Mo e ka bago diiri tše 2 go tlogela mmele wa gago .
3 Standard Drinks: Mo e ka bago diiri tše 3 go tlogela mmele wa gago .
Mmele wa gago o tšea bjala ka pela, eupša go bo tloša go tšea nako. Sebete se fetola bjala go ba acetaldehyde, ke moka sa ba acetate, gomme mafelelong sa bo tloša. Se se direga ka lebelo le lekaakang go ithekgile ka metabolism ya gago, bophelo bjo bobotse bja sebete le dilo tše dingwe. Batho ba bangwe ba nyaka nako e oketšegilego, kudu-kudu ge e ba ba e-na le mathata a tša maphelo goba metabolism e nanyago. Go hlokomela dino tša gago gomme nako e ka go thuša go phopholetša gore bjala bo tla dula nako e kaakang mmeleng wa gago, eupša ga se ka mehla bo lego bjo bo nepagetšego. Dijo, dihlare le metabolism ya gago ka noši di ka fetoša gore di tšea nako e kaakang.
Keletšo: O ka se kgone go dira gore bjala bo tlogele mmele wa gago ka lebelo. Ke sebete sa gago feela le nako tšeo di ka theošago BAC ya gago go lefela.
Go phopholetša phošo ka bjala go tloga mmeleng wa gago go ka baka mathata a magolo. Ge o nagana gore o hlaphogetšwe eupša sebete sa gago se sa šoma, o ka no ba o sa na le bjala tshepedišong ya gago. Se se ka fetoša BAC ya gago gomme sa ama polokego ya gago. Tafola ye e lego ka mo tlase e bontšha ka moo maemo a go fapana a BAC a ka amago mmele wa gago le maphelo a gago:
| wa BAC Range (G/DL) . | Ditlamorago le dikotsi tša mohuta |
|---|---|
| 0,02–0,06 006 | O ka ikwa o lokologile, o thabile e bile o e-na le mathata a manyenyane ka kahlolo . |
| 0,07–0,10 - 0 ,10. | Se se tagilwe ka molao dinageng tše dintši (0.08); O ka ba le bothata bja tekatekano, polelo, pono, nako ya go arabela le go kwa . |
| 0.11–0,20. | O ka ba le bothata bjo bo oketšegilego bja go nagana le go huduga; Polelo e ka ba e sa kwagale gabotse; Di- reflex di fokotša lebelo . |
| 0,21–0,29. | O ka lahlegelwa ke kgopotšo, wa ikwa o gakanegile goba o sa tsebe gore o kae . |
| 0,30–0,39. | O ka idibala, wa tsena ka gare ga coma goba wa ba le mathata a magolo a tša maphelo; Se se kgokagantšwe le mpholo wa bjala . |
| 0.40 le go feta . | Coma e ka ba gona; Lehu le ka direga ka baka la go hema goba go ema pelo . |
Ge e ba o otlela pele sebete sa gago se fetša go tloša bjala, o ka tsena kotsing goba wa tsena mathateng le molao. Bac ya godimo e ka baka mpholo wa bjala, kudu-kudu ge e ba acetaldehyde e aga ka lebelo go feta kamoo sebete sa gago se ka kgonago ka gona. Ngwaga o mongwe le o mongwe, . Batho ba fetago 2 200 ba hwa ka baka la mpholo wa bjala . bao ba nwago kudu ka nako e tee gomme go hlokomologa maswao a go tagwa go dira gore go be thata gore mmele wa gago o tloše bjala gomme o rotoše kotsi ya go diriša tekanyo e feteletšego ya dihlare. Sebete sa gago le metabolism di thuša go go šireletša, eupša fela ge o di fa nako ye e lekanego.
O ka nagana gore molao o tee wa biri ka iri o go boloka o šireletšegile, eupša molao wo o na le mellwane e mentši. Mmele wa gago ga se ka mehla o šomago bjala ka tsela e swanago le ya motho yo mongwe. Palo ya bjala ka gare ga seno se sengwe le se sengwe e ka fetoga, kudukudu ka dibiri tša go dirwa ka diatla goba dino tše di hlakantšwego. Metabolism ya gago, bogolo bja mmele le mošomo wa sebete ka moka di kgoma kamoo o aroganyago bjala le acetaldehyde ka lebelo le lekaakang. Gaešita le ge o ka latela molao, o ka no ba o sa dutše o e-kwa ditla-morago tša bjala goba o e-na le tekanyo e phagamego ya bjala mading go feta kamoo o lebeletšego ka gona.
Mabaka a mangwe a magolo ao ka ona molao o sa kgonthišetšego tšhireletšego ke a:
ya . Diteng tša bjala ka dino di ka fapana kudu. Ka mohlala, pint ya biri e matla e na le bjala bjo bo oketšegilego gomme e tšea nako e telele gore sebete sa gago se šome.
Metabolism ya gago ke ya moswananoši. Batho ba bangwe ba fediša bjala le acetaldehyde ka lebelo goba ka go nanya go feta ba bangwe.
Le ge o ka dula ka fase ga moedi wa molao, o sa kgona go lebana le mathata a molao ge o bontšha maswao a go senyegelwa.
Molao o tee wa biri ya iri ke feela tlhahlo e makgwakgwa. Ga e kgonthišetše gore o tla ba o bolokegile goba o fihlelela maemo a molao.
Kgetho e bolokegilego kudu ke go phema go otlela ka morago ga go nwa bjala le ge e le bofe.
Gopola: sebete sa gago le metabolism di šoma ka lebelo la tšona. O ka se kgone go akgofiša go fedišwa ka go šomiša maqheka goba dikgaoletšo.
O ka dira dikgetho tše kaone ka go latela malebela go tšwa go ditsebi tša maphelo. Mokgatlo wa Lefase wa tša Maphelo o šišinya ditsela tše mmalwa tša go fokotša kotsi go tšwa go bjala. Maano a a thuša go šireletša maphelo a gago le go thekga sebete sa gago le metabolism.
Fokotša kamoo go lego bonolo ka gona go hwetša bjala, kudu-kudu go bafsa goba bao ba lego kotsing.
Thekga le go latela melao yeo e thibelago batho go otlela ka morago ga go nwa. Mafelo a go hlahloba a go hlaphogelwa monaganong le mellwane ya bjala bja tlase mading di thuša go boloka motho yo mongwe le yo mongwe a šireletšegile.
Dira gore go be bonolo gore batho ba hwetše screened le go alafša ge ba na le mathata a bjala goba acetaldehyde buildup.
Fokotša gore o bona bokae dipapatšo tša bjala goba dipapatšo. Se se ka theoša kganyogo ya go nwa kudu.
Godiša theko ya bjala ka metšhelo. Ditheko tše di phagamego di ka thuša batho go nwa ka tlase le go šireletša bophelo bja bona bjo bobotse.
Keletšo: Ka mehla eja pele o nwa. Dijo di fokotša lebelo la go monya gomme di fa sebete sa gago nako ye ntši ya metabolism le go fedišwa ga acetaldehyde.
Ka dinako tše dingwe, go nwa bjala go ka lebiša mathateng a magolo a tša maphelo. O swanetše go tseba gore o swanetše go hwetša thušo ya tša kalafo neng. Lebelela maswao a a temošo go wena goba go ba bangwe:
Bothata bja go hema .
Go idibala goba go se tsoge .
Go hlatša seo se ka se eme .
Bohloko ba sefuba .
Go thothomela .
Go ikwa o tonya kudu goba o bontšha maswao a themperetšha ya tlase ya mmele .
Go tswaka bjala le dihlare-tagi goba dihlare .
Ge o bona le ge e le efe ya maswao a, bitša thušo gatee-tee. Sebete sa gago le metabolism di ka se lokiše mathata a a nnoši. Kgato ya ka pela e ka phološa bophelo.
Ge e ba o tshwenyega ka bophelo bja gago bjo bobotse goba kamoo mmele wa gago o swarago acetaldehyde le bjala ka gona, boledišana le ngaka goba moeletši. Ga o noši, gomme thušo e a hwetšagala.
O ithutile gore molao wa ‘one biri an hour’ ga se wa swanela motho yo mongwe le yo mongwe. Kamoo mmele wa gago o swarago bjala ka gona go ithekgile ka dikarolwana tša gago tša leabela, bophelo bjo bobotse le dilo tše dingwe ka wena. Molao o tee o ka se go botše kotsi ya gago ya kgonthe. O swanetše go ela hloko kamoo o ikwago ka gona le go dira dikgetho tše bohlale. Ge e ba o nyaka thušo e oketšegilego goba o nyaka go ithuta mo gontši, methopo ye e ka thuša:
Own Your Own Limits Lesolo la Thuto .
Mogala wa Thušo wa Setšhaba wa Samhsa .
Letlakala la Mothopo wa Bjala wa CDC .
Alcoholics Anonymous (AA) .
Setheo sa Bosetšhaba sa Tšhomišompe ya Bjala le Botagwa (NIAA) .
Botša bagwera ba gago seo o se tsebago gore yo mongwe le yo mongwe a kgone go nwa ka polokego.
Sebete sa gago gantši se tloša seno se tee sa maemo mo e ka bago iri e tee. Nako ye e ka fetoga ge o na le mathata a maphelo goba o nwa biri ye maatla. Nako feela e thuša mmele wa gago go tloša bjala.
Aowa, o ka se kgone go dira gore sebete sa gago se šome ka lebelo. Go nwa meetse, kofi goba go hlapa ga go thuše. Ke nako feela yeo e theošago tekanyo ya gago ya bjala mading.
Ee, go ja pele o nwa go fokotša lebelo gore bjala bo tsena mading a gago ka lebelo le lekaakang. Se se ka go thuša go ikwa o sa tagilwe kudu le go šireletša mmele wa gago ditla-moragong tša bjala.
Aowa, o ka ba o sa dutše o e-na le bjala tshepedišong ya gago. Mmele wa gago o ka šoma bjala ka go nanya go feta kamoo o naganago ka gona. Ka mehla leta nako e telele goba o diriše go namela mo go šireletšegilego gae.
Aowa, dino di ka ba le tekanyo e fapanego ya bjala. Dibiri tše dingwe tša go dirwa ka diatla, dibeine goba dino tše di hlakantšwego di na le bjala bjo bontši go feta seno se se tlwaelegilego. Ka mehla hlahloba leina goba o botšiše pele o enwa.
Lebelela maswao a:
Go hlatša .
Bothata bja go hema .
Go idibala .
Letlalo le le tonyago goba le le phadimago .
Letša mogala go hwetša thušo gateetee ge o bona maswao a. Mpholo wa bjala e ka ba o bolayago.
Aowa, ga se ka mehla o ka botago maikwelo a gago. O ka no ba o sa na le tekanyo e phagamego ya bjala mading gaešita le ge o ikwa o lokile. Diriša nako le dikgetho tše di bolokegilego go e na le moo.
