Views: 0 Author: Site Editor Publish Waati: 2025-07-10 A bɔyɔrɔ: Yɔrɔ
N’a sɔrɔ aw ye teriw ka kuma mɛn ‘Biyɛri kelen na lɛrɛ kelen’ sariya kan ɲɛnajɛw la. Aw ye aw yɛrɛ jateminɛ ɲɛnajɛ dɔ la, ka minni kɛ dɔɔni dɔɔni. Aw bɛ se k’a miiri ko nin sariya in bɛ aw tanga ni aw bɛ dɔlɔ min. Mɔgɔ caman dalen b’a la ko nin sariya in bɛ baara kɛ. Nka, yala i b’a dɔn i farikolo bɛ dɔlɔ minɛ cogo min na wa? Tiɲɛ ye ko bɛɛ farikolo bɛ dɔlɔ minɛ cogo wɛrɛ la. I bɛ se k’a ɲininka, biɛrɛ kelen bɛ kɛ cogo di lɛrɛ kelen kɔnɔ? An k’a lajɛ i farikolo bɛ dɔlɔ min ani mun na jaabi bɛ se ka i kabakoya.
Ni aw bɛ a dɔn aw farikolo bɛ dɔlɔ minɛ cogo min na, o bɛ aw dɛmɛ ka sugandili kɛ ka ɲɛ.
‘Biyɛri kelen lɛrɛ’ sariya ye jateminɛ dɔrɔn de ye. A b’a jira cogo min na sugunɛ fanba bɛ minfɛn kelen minɛ teliya la. Nin sariya in t’a jira ko i bɛna kɛ lakanalen ye walima ko i hakili sigilen don.
I farikolo bɛ dɔlɔ minɛ cogo min na, o tɛ kelen ye bɛɛ fɛ. Fɛn minnu bɛ i n’a fɔ si hakɛ, cɛya ni musoya, girinya, sugunɛ kɛnɛya, ani jeninida, olu nafa ka bon.
Dumuni kɛli sani i ka dɔlɔ min, o bɛ i joli don i joli la. O bɛ aw farikolo dɛmɛ ka dɔlɔ kunbɛn ka ɲɛ. A fana bɛ i joli dɔlɔ hakɛ dɔgɔya (BAC).
Dɔlɔ hakɛ kelen tɛ minfɛn bɛɛ la. Bololabaarakɛlaw ka biyɛriw ni minfɛn ɲagaminenw bɛ se ka dɔlɔ sɔrɔ ka tɛmɛ minfɛn hakɛ dantigɛlen kan.
Aw ka sugunɛ bɛ dɔlɔ tiɲɛ ni teliya kelen ye waati bɛɛ. A tɛ se ka taa teliya la. Kafe, ji, walima nɛnɛ min bɛ kɛ, o tɛna i hakili jigin joona.
Joli dɔlɔ hakɛ (BAC) ye min bɛ a jira tiɲɛ na ni aw ye a tiɲɛ. I dusukunnataw walima i ka minfɛn hakɛ min tun bɛ i bolo, o tɛ foyi ye.
Fɛn min ka fisa ni fɛn tɔw bɛɛ ye, o ye ka bolifɛn boli dɔlɔmin kɔfɛ. Mɔgɔw bɛ dɔlɔ baara teliya suguya wɛrɛw la wa a bɛ bɛɛ minɛ cogo wɛrɛ la.
Aw ye dɔlɔ baga taamasiɲɛw dɔn. Aw ye dɛmɛ sɔrɔ o yɔrɔnin bɛɛ la ni ninakili gɛlɛya bɛ mɔgɔ dɔ la, ka tɛmɛ, walima ka to ka wuli.
I bɛ se k’i yɛrɛ ɲininka, biɛrɛ kelen sariya ye mun ye? O laadilikan in daminɛna Ameriki jamana na. Mɔgɔw tun b’a fɛ ka fɛɛrɛ nɔgɔman dɔ sɔrɔ walisa u farikolo ka se ka dɔlɔ baara teliya cogo min na. A san caman ye nin ye, mɔgɔ fanba ye biyɛri buteli 12 min bɛ kɛ 12 ye, a ka c’a la, o bɛ dɔlɔ min, ni dɔlɔ ye 5% ɲɔgɔn ye a hakɛ la. O dumuni hakɛ kɛra 'Standard minfɛn ye.' o waati la, biyɛri kelen, diwɛn jifilen kelen, walima dɔlɔ ta kelen bɛɛ tun bɛ ni dɔlɔ hakɛ kelen ɲɔgɔn ye—ons 0,6 ɲɔgɔn. Mɔgɔw ye nin sariya in kɛ hakili sira ye walasa k’a jateminɛ ko u farikolo bɛna waati joli ta ka dɔlɔ minɛ.
Waati tɛmɛnen kɔ, . Biere hakɛw ni a fanga jiginna. Sisan, biyɛri caman bɛ na ni pinti 16 ye walima dɔlɔ hakɛ ka ca u la. Hali ni o kɛra, sariya tun bɛ nɔrɔ a lamini na bawo a tun ka nɔgɔn ka to a hakili la. I bɛ se ka mɔgɔw ɲininka hali bi, biɛrɛ kelen sariya ye mun ye? ɲɛnajɛw walima lajɛw la.
Ni i ye mɔgɔ dɔ ka ɲininkali mɛn, biɛrɛ kelen sariya ye mun ye?, u b’a fɛ k’a dɔn i farikolo bɛ se ka dɔlɔ tiɲɛ joona cogo min na. Sariya b'a fɔ ko i ka sugunɛ bɛ se ka baara kɛ . Minfɛn kelen min bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye lɛrɛ o lɛrɛ . o kɔrɔ ye ko ni i ye biyɛri kelen min, i farikolo ka kan k’a bɔ i ka sigida la lɛrɛ kelen ɲɔgɔn kɔnɔ. Dɔnniyakɛlaw ye dɔlɔ caman sɛgɛsɛgɛli kɛ, u y’a ye ko sugunɛ bɛ kɛ ni anzimu kɛrɛnkɛrɛnnenw ye, i n’a fɔ dɔlɔ dehydrogenase, walasa ka dɔlɔ tiɲɛ. Baliku hakɛ cayalenba fɛ, sugunɛ bɛ se ka minfɛn kelen ɲɔgɔn minɛ lɛrɛ kelen kɔnɔ. O hakɛ in bɛ bɔ o anzimu ninnu baara cogo la. U bɛ fa joona, o la aw farikolo bɛ dɔlɔ bɔ a la ni teliya ye, a tɛ teliya ni aw ye minfɛn caman min.
Aw bɛ se ka nin hakilina in ye ja in kɔnɔ: minfɛn
| suguya | min bɛ | dɔlɔ hakɛ (approx.) | waati la walasa ka metabolize (average) |
|---|---|---|---|
| Biyɛri | 12 oz (5% ABV) . | 0,6 oz . | 1 lɛrɛ . |
| Diwɛn | 5 oz (12% ABV) . | 0,6 oz . | 1 lɛrɛ . |
| hakiliw (liquor) . | 1,5 oz (40% ABV) . | 0,6 oz . | 1 lɛrɛ . |
I bɛ se k’a miiri ko, biɛrɛ kelen de bɛ kɛ lɛrɛ kelen kɔnɔ? O ye fɛɛrɛ ye min bɛ se ka a jateminɛ ko i farikolo ka kan ka minfɛn kelen-kelen bɛɛ baara waati hakɛ min na. Nin sariya in b’i dɛmɛ ka i yɛrɛ lamaga, nka a tɛ a jira ko i bɛna to lafiya la walima ka i hakili sigi.
Aw ka kan k’a dɔn ko biɛrɛ kelen bɛ kɛ min na lɛrɛ kelen kɔnɔ? ye jateminɛ gɛlɛn dɔrɔn de ye. I farikolo tɛ se ka tugu o sariya kɔ tigitigi. Fɛn caman bɛ nɔ bila dɔlɔmin na. I si hakɛ, i cɛya, i ka girinya, i ka kɛnɛya, ani hali i ka jeninida bɛ se ka i ka sugunɛ baara teliya cogo Changer. Mɔgɔ dɔw bɛ ni anzimuw ye minnu ka kan ka kɛ dɔlɔmin na, dɔw fana ka dɔgɔn. Musow ka teli ka dɔlɔ baara dɔɔni dɔɔni ka tɛmɛ cɛw kan k’a sababu kɛ u farikolo cogoya ni u ka anzimu hakɛ danfara ye.
Nafama: Sariya tɛ minfɛn barikamaw, minnu ka bon, walima minfɛn ɲagaminenw. A bɛ dumuni, furaw, walima kɛnɛya gɛlɛyaw fana jateminɛn, olu bɛ se ka i ka farikoloɲɛnajɛ sumaya.
Kunba dɔw filɛ nin ye minnu b’a to sariya tɛ se ka da a kan tuma bɛɛ:
Sariya b’a miiri ko bɛɛ ka farikoloɲɛnajɛ ye kelen ye, nka mɔgɔw tɛ kelen ye.
Dɔlɔmin gɛlɛn walima dɔlɔ caman minfɛnw bɛ se ka aw minɛ joona ka tɛmɛ biyɛri kan.
I tɛ se ka da i la cogo min na ka kiri tigɛ ni i bɛ se ka bolifɛn boli. Dɔlɔ hakɛ joli (BAC) bɛ i ka dɛsɛ hakɛ lakika jira.
Sariya dantigɛli bɛ bɔ BAC la, a tɛ bɔ minfɛn hakɛ la walima i bɛ minfɛn hakɛ min na.
Sugandili min ka fisa ni sugandili tɔw bɛɛ ye, o ye ka i yɛrɛ tanga bolifɛn boli ma minfɛn kɔfɛ, hali ni waati hakɛ tɛmɛna.
Aw hakili to a la: Biɛrɛ kelen bɛ kɛ lɛrɛ kelen kɔnɔ? A bɛ se k’aw dɛmɛ ka miiri aw ka minni na, nka a tɛ se ka layidu ta lakana walima ka aw bila sariya sira la. Aw ye aw yɛrɛ farikolo ni aw ka kow jateminɛ tuma bɛɛ.
Ni aw bɛ dɔlɔ min, aw fari bɛ daminɛ ka a ta o yɔrɔnin bɛɛ. A bɛ daminɛ i kɔnɔbara la, nka a fanba bɛ don i ka banakɔtaa fitinin na. Nin ye min bɛ kɛ senfɛ-senfɛ:
Dɔlɔ ye mɔlikulu fitinin ye. A bɛ se ka tɛmɛ i kɔnɔbara ni i banakɔta fɛ nɔgɔya la.
Dɔlɔ 10-20% ɲɔgɔn bɛ don i joli la ka bɔ i kɔnɔbara la . , 75-80% ɲɔgɔn, bɛ don i joli la ka bɔ i ka banakɔtaa fitini na.
I farikolo bɛ dɔlɔ minɛ joona cogo min na, o bɛ bɔ fɛn caman na. Ni aw ye dumuni kɛ sani aw ka min, dɔlɔ bɛ don aw joli la dɔɔni dɔɔni. Ni aw ma dumuni kɛ ka sɔrɔ aw ma dumuni kɛ, o bɛ se ka kɛ sababu ye ka aw joli dɔlɔ hakɛ caya (BAC) ka caya.
Minfɛn fiyɛlenw ni minnifɛnw ni dɔlɔ caman bɛ kɛ ka a minɛ joona.
Musow ka teli ka BAC caman sɔrɔ ka tɛmɛ cɛw kan o hakɛ kelen min kɔfɛ. O bɛ kɛ bawo musow bɛ ji dɔgɔya u farikolo la ani ka dɔlɔ-minɛnw hakɛ dɔgɔya u kɔnɔbara la.
Ladilikan: Dumuni kɛli sani aw ka minni kɛ, o bɛ a to aw fari bɛ dɔlɔ minɛ joona cogo min na. O bɛ aw farikolo dɛmɛ ka dɔlɔ baga kunbɛn ka ɲɛ.
Dɔlɔ kɛlen kɔ ka don i joli la, a bɛ jɛnsɛn i fari fan bɛɛ la. Dɔlɔ fanba bɛ don ji la aw farikolo yɔrɔw la. O kɔrɔ ye ko i farikolo yɔrɔw ni i farikolo yɔrɔ fanba bɛ dɔlɔ hakɛ kelen ɲɔgɔn sɔrɔ.
| factor | men | musow | ka effet kan distribution/metabolisme . |
|---|---|---|---|
| Farikoloji bɛɛ lajɛlen . | sanfɛ . | Ka lajigin | Cɛw bɛ ji caman sɔrɔ, o la dɔlɔ bɛ jɛnsɛn ka caya . |
| Farikolo tulumafɛnw . | Ka lajigin | sanfɛ . | Fasa caman kɔrɔ ye ko ji ka dɔgɔn, o la BAC bɛ wuli joona . |
| Bac peak . | Ka lajigin | sanfɛ . | Musow bɛ se ka BAC caman sɔrɔ ni hakɛ kelen ye . |
I ka cɛnimusoya, i bonya ani i farikolo masirili bɛ i farikolo minɛ cogo Changer. A ka ca a la musow bɛ BAC caman sɔrɔ ani u bɛ se ka dɔlɔ baga bila u la joona. Ɔrimɔni ni kalolabɔ bɛ se ka fɛn caman Changer cogo min na aw farikolo bɛ etanɔli sɛnɛcogo ɲɛnabɔ.
I farikolo bɛ dɔlɔ bɔ i la a bɔli fɛ. O fanba bɛ kɛ i ka sugunɛ na. Sugunɛ bɛ kɛ ni anzimuw ye etanɔli fɛnɲɛnamafagalanw na. Anzimu kunba, n’o ye alkoli dehidrojɛnazi ye, o bɛ etanɔli caman tigɛli kɛ asetaldehidi ye. Asetalideyidi ye fɛn ye min bɛ mɔgɔ tɔɔrɔ. Aw farikolo bɛ a Changer teliya la asetaldehyde metabolisme fɛ, k’a tigɛli kɛ acetate ye. O kɔfɛ, asetati bɛ kɛ ji ni gazi ɲuman ye, aw farikolo bɛ min bɔ ninakili, sumaya ani sugunɛ na.
Elimination bɛ baara kɛ cogo min na, o filɛ nin ye:
Sugunɛ bɛ dɔlɔ 90% ɲɔgɔn bɔ tɛmɛsira fɔlɔ farikoloɲɛnajɛ fɛ.
Dɔlɔ 2-10% dɔrɔn de bɛ i farikolo to i ninakili, sumaya walima sugunɛ na.
Fɔlɔ ka tɛmɛ kɔnɔbara la ani sugunɛ na, o bɛ dɔlɔ hakɛ dɔgɔya min bɛ don i joli la.
Asetaldeyidi bɛ dɔlɔ baga bila mɔgɔ la cogo jugu caman na, i n’a fɔ kungolodimi ani bana bɛ a la.
Aw ka sugunɛ tɛ se ka baara kɛ teliya la etanɔli fɛnɲɛnamafagalanw na, hali ni aw bɛ min.
KƆLƆSI: Sugunɛ baara min bɛ kɛ ka tɛmɛ fɔlɔ farikoloɲɛnajɛ ni dɔlɔmin na, o nafa ka bon kosɛbɛ. Ni aw ka sugunɛ tɛ kɛnɛya la, dɔlɔmin bɛ se ka kɛ joona ani ka mɛn.
Aw farikolo bɛ dɔlɔ minɛ cogo saba la: a minɛni, a tilali, ani a bɔli. Fɛn kelen-kelen bɛɛ bɛ bɔ i yɛrɛ ka jogo ni i ka kɛnɛya la. Nin fɛɛrɛ ninnu dɔnni bɛ aw dɛmɛ ka sugandili kɛ ka ɲɛ ani ka aw tanga dɔlɔ baga ma.
Aw bɛ se ka mɔgɔw mɛn u b'a fɔ ko ' .Standard Drink ' Ni aw bɛ kuma minfɛn sanuman kan.Min na min bɛ dɔlɔ saniyalen na minfɛn na, o bɛ aw dɛmɛ ka minfɛn suguya caman suma ɲɔgɔn na, hali ni u ɲɛda cogoya tɛ kelen ye.Minni sariyalen hakilina bɛ a nɔgɔya ka aw ka dɔlɔ hakɛ jateminɛ.Misali la, Etazini bɛ baara kɛ ni minfɛn hakɛ wɛrɛw ye. Dɔlɔ saniyalen garamu 14 . Ɔsitarali bɛ baara kɛ ni garamu 10 ye. O danfara bɛ se ka fɛn caman Changer i bɛ minfɛnw jate ni i bɛ taa taama na walima ni i bɛ kɛnɛya ladilikanw kalan.
| Jamana | dɔlɔ saniyalen minfɛn kelen (grammes) | notes/comments . |
|---|---|---|
| Angletɛri . | 8 | a bɛ fɔ a ma ko ‘Unit of Alcohol’, a bɛ se ka kɛ. Etanɔli mililitiri 10 nka a bɛ furakɛ i n’a fɔ garamu 8 . |
| Australia . | 10 | Matches OMS Audience Reference de 10 g . |
| Etats-Unis . | 14 | A ɲɛfɔlen don ko 0,6 US fl oz (18 ml) etanɔli saniyalen . |
| Arzantine . | 14 | A bɛ tali kɛ anw na standard drink . |
| Ɔtirisi jamana na . | 20 | A ka ca jamana minnu tɔgɔ sɛbɛnnen don . |
| Kanada . | ~13,5. | Ka da biyɛri, diwɛn, jinɛw ka baara hakɛ kɛrɛnkɛrɛnnenw kan . |
| Kore du Sud . | 8 | duguma dakun ka se ka kɛ . |
| Suwɛdi . | 12 | 'Standardglas' bɛ bɛn minfɛnw hakɛ kɛrɛnkɛrɛnnenw ma . |
| Singapour . | 10 | Matches OMS Audit Reference . |
| Espaɲi . | 10 | Matches OMS Audit Reference . |
Minfɛn min bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye, o bɛ i dɛmɛ ka dɔlɔ hakɛ dɔn. O bɛ kɛnɛya sariyaw labato ani ka aw tanga etanɔli ma kojugu.
Biere, diwɛn ani jinɛw bɛ sɔrɔ u bonya ni u cogoya caman na. Minfɛn suguya kelen-kelen bɛɛ bɛ dɔlɔ hakɛ wɛrɛ sɔrɔ. Ameriki jamana na, a ka c’a la, minfɛn hakɛ bɛ kɛ:
Biyɛri 12 (Ala bɛ dɔlɔ 5% ɲɔgɔn bɔ a hakɛ la) .
5 onsi (a bɛ se ka kɛ 12% ye dɔlɔ la ka kɛɲɛ ni a hakɛ ye) .
1,5 Ons of Spirits, i n’a fɔ vodka walima wisiki (40% dɔlɔ hakɛ ka kɛɲɛ ni a hakɛ ye) .
Nin dumuni hakɛ ninnu bɛɛ ni etanɔli hakɛ bɛ taa ɲɔgɔn fɛ. Nka minfɛn bɛɛ tɛ bɛn o jatew ma. Bololabaarakɛlaw ka biyɛri dɔw bɛ dɔlɔ caman sɔrɔ ka tɛmɛ biyɛri basigilen kan. Diwɛn barikama walima cocktail belebele min bɛ se ka kɛ etanɔli ye ka tɛmɛ minfɛn kan min bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye.
| Minfɛn suguya | ABV typique (%) | Volume (OZ) | Dɔlɔ saniyalen (OZ) | A bɛ tali kɛ minfɛn na min bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye . |
|---|---|---|---|---|
| Biere min bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye . | 4,2 - 5 . | 12 | ~0,6 . | Baseline minfɛn bɛ sɔrɔ . |
| Biere yeelen . | ~4,2. | 12 | A ka dɔgɔ ni 0,6 ye. | A barika ka dɔgɔ ni biɛrɛ jɔnjɔn ye . |
| Bi biyɛri min bɛ baara kɛ ni bolo ye bi . | 8 - 12 (fo ka se 18 ma) . | 12 | 1,0 - 2,16 (fo ka se 2,16 ma) . | A barika ka bon ni biɛrɛ caman ye minnu bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye . |
Aw bɛ dɔlɔ sɛbɛncogo lajɛ tuma bɛɛ ni a hakɛ ye (ABV). Minfɛn dɔw bɛ etanɔli caman sɔrɔ ka tɛmɛ i hakilina kan.
Dɔlɔ kɔnɔfɛnw b’a fɔ i ye etanɔli hakɛ min bɛ i ka minfɛn na. Aw bɛ se ka nin nimɔrɔ in sɔrɔ i n’a fɔ 'abv' walima dɔlɔ hakɛ. Minfɛn suguya caman bɛ ABV hakɛ danfaralenw na. Nin ye gafe ye min bɛ teliya:
| Minfɛn | suguya Dɔlɔ hakɛ danmadɔ (ABV) | Notes . |
|---|---|---|
| Biyɛri | 4% - 7% (cɛmancɛ ~5%) . | A bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye: 12 oz; Bololabaarakɛlaw ka biyɛriw bɛ se ka caya (ka se ~9% ma walima ka tɛmɛ o kan) . |
| Diwɛn | 5% - 18% . | Tabali diwɛnw ka teli ka kɛ 11-14% ye; diwɛn finmanw 5-14,5%; diwɛn bilenmanw 12-18%; diwɛn barikamaw 17-21% . |
| Niw . | 28% - 60% . | Distilled spirits typiques 40% lamini na; jiridenw likɛriw 28-32%; Wisiki fanga 55-60% . |
A ka ca a la, dɔlɔ ka dɔgɔn biɛrɛ la ka tɛmɛ diwɛn walima jinɛw kan. Nka bololabaarakɛlaw ka biyɛri dɔw ani diwɛn barikamaw bɛ etanɔli caman wɛrɛw sɔrɔ. Hakili minnu bɛ i n’a fɔ wisiki walima vodka, olu de bɛ etanɔli sɔrɔ ka tɛmɛ tɔw bɛɛ kan. Ni aw ye gilasi belebele walima minfɛn barikama min, aw bɛ se ka dɔlɔ sɔrɔ ka tɛmɛ aw hakilina kan.
Ladilikan: ABV ni a tata hakɛ dɔnni bɛ aw dɛmɛ ka etanɔli hakɛ dɔn ani aw kana dɔlɔ caman sɔrɔ.
Aw farikolo bɛ dɔlɔ tiɲɛ ni etanɔli ye. Sugunɛ bɛ nin baara fanba kɛ. Ni aw bɛ min, aw ka sugunɛ bɛ daminɛ ka tɛmɛ fɔlɔ farikoloɲɛnajɛ kan. O bɛ etanɔli Changer ka kɛ asetaldehyde ye, o ye baga ye. O kɔfɛ, sugunɛ bɛ asetalideyi caman tigɛli kɛ aseta ye. Asetati ka fisa aw farikolo ma. O kɔfɛ, aw fari bɛ bɔ asetati la sugunɛ, ninakili ani sumaya la.
Mɔgɔ fanba ka sugunɛw bɛ se ka ɲɛnabɔ . Minfɛn kelen min bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye lɛrɛ o lɛrɛ . o bɛ joli dɔlɔ hakɛ (BAC) jigin ni kɛmɛsarada la 0,015 fo 0,016 ɲɔgɔn ye lɛrɛ kelen kɔnɔ. Dɔnniyakɛlaw ye o hakɛ in sɛgɛsɛgɛ siɲɛ caman. U y’a ye ko dɔlɔ dehidrojɛni bɛ baara kɛ teliya la. Minni ka caya, o tɛ i ka sugunɛ kɛ joona. A bɛ iko sira kelen. Dɔrɔmɛ mɔlikulu damadɔ dɔrɔn de bɛ se ka tɛmɛ siɲɛ kelen.
KƆLƆSI: Ji walima kafe min tɛna aw ka sugunɛbara dɛmɛ ka baara kɛ joona. Dɔlɔmin bɔli teliya bɛ to o cogo kelen na tuma bɛɛ.
A bɛ iko mɔgɔ dɔw bɛ kɛnɛya ka bɔ dɔlɔmin na joona ka tɛmɛ dɔw kan. O bɛ Kɛ bawo hakɛ danmadɔ ye jateminɛ dɔrɔn de ye. Aw yɛrɛ ka farikoloɲɛnajɛ bɛ se ka teliya walima ka sumaya. A bɛ bɔ i farikolo ni i ka kɛnɛya de la.
BAC kɔrɔ ye joli dɔlɔ hakɛ ye. Nin nimɔrɔ in b’a jira ko dɔlɔ hakɛ min bɛ i joli la. BAC bɛ suman i n’a fɔ dɔlɔ garamu mililitiri 100 joli la. Misali la, BAC min ye 0,08% ye, o kɔrɔ ye ko dɔlɔ garamu 0,08 joli la joli mililitiri 100 o 100 kɔnɔ.
Fɛn caman bɛ se ka i ka BAC Changer. Minfɛn joli bɛ i bolo, i bɛ minni teliya, ani i farikolo bonya bɛɛ nafa ka bon. A ka ca a la, cɛw ni musow ka BACw tɛ kelen ye dɔlɔ hakɛ kelen kɔfɛ. A ka c’a la, musow bɛ BAC caman sɔrɔ. O bɛ kɛ barisa ji ka dɔgɔn u farikolo la ani u bɛ dɔlɔ dehidrojɛni dɔgɔya. Dumuni dunni sani aw ka minni kɛ, o bɛ a tigi minɛ ka a tigi minɛ. O b’a to i ka BAC bɛ wuli dɔɔnin dɔɔnin. Fura, sunɔgɔ, ani aw ka kɛnɛya fana bɛ etanɔli sɛnɛcogo nɔ bila.
Minfɛn hakɛ min bɛ aw bolo.
Aw bɛ minni kɛ joona .
Aw farikolo girinya ni a kɛcogo .
Aw ka cɛnimusoya .
Dumuni bɛ kɛ i kɔnɔbara la .
Aw bɛ fura minnu ta .
Aw ka kɛnɛya ni sunɔgɔ .
Ni aw bɛ min teliya ka tɛmɛ aw ka sugunɛ bɛ se ka min minɛ, aw ka BAC bɛ wuli. Minni kojugu kɔrɔ ye ko i ka sugunɛ tɛ se ka to a nɔ na. Dɔlɔ bɛ bonya i joli la. O bɛ se ka dɔlɔ baga bila mɔgɔ la ani ka kɛ farati ye.
Fɛn caman bɛ se ka fɛn caman Changer cogo min na i farikolo bɛ etanɔli farikoloɲɛnajɛ ɲɛnabɔ. I si hakɛ, i cɛya, ani i farikolo girinya bɛɛ nafa ka bon. musow ka BACS ka ca musow la tuma caman na . O bɛ kɛ barisa u ka dɔlɔ dehidrojɛni ka dɔgɔn u la ani u farikolo tulu ka ca. Yɛlɛma minnu bɛ kɛ ɔrimɔni na, i n’a fɔ ka kɔn kalolabɔ ɲɛ, olu fana bɛ se ka BAC lawuli musow la.
Aw ka sugunɛ kɛnɛya nafa ka bon kosɛbɛ. Ni aw ka sugunɛ tɛ kɛnɛya la, aw bɛ tɛmɛ fɔlɔ farikoloɲɛnajɛ bɛ sumaya. O bɛ dɔlɔ bɔli nɔgɔya ani ka asetalidehidi caman sɔrɔli farati lawuli. Jenɛtiki fana bɛ jɔyɔrɔba la. Mɔgɔ dɔw bɛ ni jamu ye minnu b’a to u ka sugunɛ enzymes bɛ baara kɛ joona walima ka sumaya . misali la, jeninida suguya dɔw ADH2 ni ALDH2 bɛ fɛn caman Changer i bɛ etanɔli ni asetaldehyde baara teliya cogo min na.
Dumuni dunni sani aw ka minni kɛ, o bɛ dɛmɛ ka a tali sumaya. O bɛ waati caman di i farikolo ma tɛmɛsira fɔlɔ farikoloɲɛnajɛ ni dɔlɔ bɔli kama. Furaw fana bɛ se ka aw ka sugunɛ kɛcogo Changer. Fura dɔw bɛ etanɔli sɛnɛcogo sumaya. Dɔ wɛrɛw bɛ se k’a teliya dɔɔnin. Nka o bεε bε bεn ɲɔgɔn ma. Sugunɛ tɛ se ka taa teliya la hali bi.
Fɛn wɛrɛw i n’a fɔ dusukunnataw, degun ani sɛgɛn, o fana bɛ se ka kɛ fɛn ye. Bana ni farikolojidɛsɛ bɛ se ka dɔlɔ nɔw barika bonya. Minfɛn min bɛ kɛ joona, o bɛ kɛ sababu ye ka i ka BAC wuli joona. O bɛ kɛ barisa aw ka sugunɛ tɛ se ka to ka etanɔli fɛnɲɛnamafagalanw ni a bɔli la.
Ladilikan: Aw tɛ se ka dɔlɔ min, aw bɛ a to aw fari ka teliya ni aw bɛ sunɔgɔ, ka kafe min, walima ka nɛnɛ kɛ. Waati ni i ka sugunɛ baara basigilen dɔrɔn de bɛna i ka BAC jigin.
Nin ye tabali ye min bɛ fɛnba dɔw jira minnu bɛ etanɔli sɛnɛcogo ni dɔlɔ bɔli nɔ na:
| factor | effect on metabolism and elimination |
|---|---|
| Si | Kɔrɔya bɛ sugunɛ kɛcogo sumaya . |
| Cɛnimusoko . | Musow ka etanɔli sɛnɛcogo ka dɔgɔn . |
| Farikolo girinya . | dɔgɔya bɛ dɔ fara BAC kan . |
| Sugunɛ kɛnɛya . | Kɛnɛyako jugu bɛ tɛmɛ fɛnɲɛnamafagalanw fɛ minnu bɛ sɔrɔ fɔlɔ . |
| Jenɛtiki . | Jɛnɛya dɔw bɛ teliya walima ka anzimuw sumaya . |
| Dumuni dunta . | Dumuni bɛ sumaya ani ka a bɔli dɛmɛ . |
| furaw . | Dɔw bɛ sumaya walima ka sumaya anzimuw teliya . |
| Mood/stress . | Ka se ka anzimu baara Changer . |
| Bana/jidɛsɛ . | A bɛ dɔ fara dɔlɔ nɔw kan . |
Aw ka sugunɛ bɛ baara fanba kɛ etanɔli fɛnɲɛnamafagalanw na, ka tɛmɛ fɔlɔ fɛnɲɛnamafagalanw fɛ, ani ka dɔlɔ bɔ. Aw tɛ se ka o kɛcogo Changer. Aw bɛ se ka aw yɛrɛ tanga cogo min na, o ye ka aw yɛrɛ farikolo dɔn ani ka minni kɛ ni jateminɛ ye.
I bɛ se ka dɔlɔko maana caman mɛn. Mɔgɔ dɔw b’a miiri k’u bɛ se k’u farikolo lafili walima ka dɔlɔ bila joona. O hakilinaw tɛ tiɲɛ ye, wa u bɛ se ka kɛ farati ye. U bɛ se ka dɔlɔ baga juguya hali. Nin ye nsiirin dɔw ye minnu bɛ sɔrɔ tuma caman na:
Kafe walima fanga minfɛnw min, o bɛna i hakili sigi joona.
Ni aw ye aw fari nɛnɛ, o bɛna dɔlɔ bɔ aw fari la.
Dumuni tuluma dunni min kɔfɛ, o bɛna i joli dɔlɔ dɔgɔya.
fɔɔnɔ bɛna dɔlɔ bɔ ani ka i bali ka dɔlɔmin.
Farikoloɲɛnajɛ walima sumaya bɛ i ka sugunɛ kɛ ka baara kɛ joona.
Biɛrɛ min sani dɔlɔ ka kɛ, o bɛ i dusukunnataw Changer kɔfɛ.
Nin hakilina ninnu fanba tɛ bɛn i ka sugunɛ baara kɛcogo ma. Dɔnniya b’a jira ko i ka sugunɛ bɛ dɔlɔ tiɲɛ teliya kelen na, i mana fɛn o fɛn kɛ.
Aw bɛ se ka fɛɛrɛ tigɛ joona minni kɔfɛ, nka aw farikolo tɛ baara kɛ o cogo la. Aw ka sugunɛ bɛ dɔlɔ tiɲɛ ni teliya kelen ye. Namara walima sira surun si tɛ se k’a kɛ a bɛ taa teliya la. Ni aw bɛ min, aw ka sugunɛ bɛ kɛ ka dɔlɔ caman wuli ka kɛ asetaldehidi ye. Asetaldeyidi bɛ baga bila mɔgɔ la, wa a bɛ nɔ jugu caman bila a la. O kɔfɛ, aw farikolo bɛ asetalideyi caman Changer ka kɛ fɛn ye min ka fisa, nka o bɛ waati ta.
An k’a lajɛ min bɛ kɛ tiɲɛ na:
| nsiirinw | . |
|---|---|
| Kafe walima fanga minfɛnw . | Aw bɛ a to aw ka aw yɛrɛ sɔrɔ. U tɛ dɔlɔ walima baga jigin joli la. |
| Sanji nɛnɛmanw . | Aw bɛ aw lawuli dɔɔnin. U tɛ i ka sugunɛ walima i ka farikoloɲɛnajɛ dɛmɛ. |
| fɔɔnɔ . | A bɛ dɔlɔ dɔɔni dɔrɔn de bɔ a la. A fanba bɛ i joli ni i ka sugunɛ na kaban. |
| Dumuni tuluma min kɔfɛ . | A tɛ a to i farikolo ka baara kɛ joona walima ka dɔ bɔ baga la. |
| Farikoloɲɛnajɛ walima sumaya . | A tɛ i ka sugunɛ dɛmɛ. A bɛ se ka ji bɔsi i la ani ka i dusu tiɲɛ. |
| Biere ka kɔn dɔlɔ ɲɛ . | A tɛ fɛn caman Changer hangover walima baga. I bɛ minfɛn hakɛ dɔrɔn de minɛ. |
Waati dɔrɔn de bɛ se ka i hakili sigi kokura. Aw ka sugunɛ mago bɛ lɛri kelen ɲɔgɔn na minfɛn kelen-kelen bɛɛ la. Ni aw ye ji min ani ka dumuni nafama dun, o bɛ se ka aw dɛmɛ ka aw yɛrɛ sɔrɔ, nka u tɛ dɔlɔ bila joona walima ka a dɔgɔya asetaldehidi la joona.
Aw ka kan k’a dɔn ko dumuni kɛli sani aw ka dɔlɔ min, o bɛ dɔlɔ teliya cogo min na aw joli la, o bɛ sumaya, nka o tɛ aw bali ka dɔlɔmin walima ka dɔlɔ baga bila aw la. Dɔlɔmin bɛ i minɛ cogo min na, o bɛ bɔ i ka minfɛn hakɛ la, i ka kɛnɛya la, ani i ka sugunɛ bɛ asetalideyi minɛ cogo min na. nsiirinw i n'a fɔ 'Dugukolo kunsigi' bɛ bana taamasiɲɛw dɔrɔn de dogo ani aw kana bagaw bɔ. Ni aw bɛ hami dɔlɔmin na walima a nɔ na, aw bɛ kuma kɛnɛyabaarakɛla dɔ fɛ.
Aw ye aw hakili to a la: aw ka sugunɛ dɔrɔn de bɛ se ka dɔlɔ ni asetalidehidi bɔ aw fari la. Minfɛn, dumuni, walima baara si tɛ se ka o fɛn Changer. Aw ye aw jigi da dɔnniya kan, aw kana da nsiirinw na, walasa aw kana aw yɛrɛ tanga dɔlɔ baga ma ani a nɔfɛkow ma.
Aw bɛ se k’aw yɛrɛ ɲininka dɔlɔ bɛ to aw fari la fo waati jumɛn su fɛ. Miiri k’a filɛ i bɛ biɛrɛ kelen min 19h waati la i sugunɛ bɛ baara daminɛ o yɔrɔnin bɛɛ walasa ka dɔlɔ bɔ. Ni aw ye dɔlɔ min dɔrɔn, a bɔli bɛ daminɛ. Mɔgɔ fanba ka sugunɛw bɛ se ka minfɛn kelen minɛ lɛrɛ kelen-kelen bɛɛ la. Ni aw ye biɛrɛ fila min, aw ka sugunɛ mago bɛ lɛri fila ɲɔgɔn na walasa k’u saniya. Diwɛn galasi saba bɛna sanga saba ɲɔgɔn kɛ ka bɔ i fari la. Enzyme kɛrɛnkɛrɛnnenw bɛ aw ka sugunɛ na, i n’a fɔ alcol dehydrogenase ani aldehyde dehydrogenase, olu bɛ dɛmɛ ka dɔlɔ tiɲɛ ka kɛ asetaldehide ye. O kɔfɛ, asetalideyidi bɛ Changé ka kɛ fɛn lakananenw ye ka sɔrɔ ka bɔ i fari la. Ji walima kafe min tɛ kɛ, o tɛ a to o kɛcogo ka teliya. Aw ka farikoloɲɛnajɛ bɛ baara kɛ teliya sabatilen kelen na.
Mɔgɔ fanba fɛ, dɔlɔ bɛ bɔ farikolo la cogo la min sigilen don. Sugunɛ bɛ baara kɛ ni teliya ye, o la aw tɛ se k’a kɛ a bɛ teliya. Nin ye gafe ye min ka nɔgɔn:
1 minfɛn hakɛ min bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye: Lɛrɛ 1 ɲɔgɔn ka bɔ i fari la .
2 Standard minfɛnw: Lɛrɛ 2 ɲɔgɔn ka bɔ i fari la .
3 Standard minfɛnw: Lɛrɛ 3 ɲɔgɔn ka bɔ i fari la .
I farikolo bɛ dɔlɔ ta joona, nka ka bɔ a la, o bɛ waati ta. Sugunɛ bɛ dɔlɔ Changer ka kɛ asetaldehyde ye, o kɔfɛ ka kɛ acetate ye, ka laban k’a bɔ. O bɛ kɛ joona cogo min na, o bɛ bɔ i ka farikoloɲɛnajɛ la, i ka sugunɛ kɛnɛya la, ani fɛn wɛrɛw la. Mɔgɔ dɔw mago bɛ waati caman na, kɛrɛnkɛrɛnnenya la ni kɛnɛya gɛlɛyaw bɛ u la walima ni u farikolo falenna dɔɔni dɔɔni. Ni aw bɛ aw ka minfɛnw ni waati jateminɛ, o bɛ se k’aw dɛmɛ ka a jateminɛ dɔlɔ bɛna to aw fari la fo waati min na, nka a tɛ kɛ tuma bɛɛ. Dumuni, fura ani aw yɛrɛ ka farikoloɲɛnajɛ bɛ se ka a ka waati hakɛ Changer.
Ladilikan: Aw tɛ se ka dɔlɔ min, aw bɛ a to aw fari ka teliya. Aw ka sugunɛ ni waati dɔrɔn de bɛ se ka aw ka BAC jigin ka se zeru ma.
Ni i ye kojugu kɛ dɔlɔ la ka bɔ i fari la, o bɛ se ka gɛlɛyabaw lase i ma. Ni aw b’a miiri ko aw hakili sigilen don nka aw ka sugunɛ bɛ baara la hali bi, aw bɛ se ka dɔlɔ sɔrɔ aw ka sistɛmu kɔnɔ hali bi. O bɛ se ka aw ka BAC Changer ani ka nɔ bila aw ka lakana la. Tablo min bɛ duguma, o b’a jira cogo min na BAC hakɛ danfaralenw bɛ se ka nɔ bila i farikolo ni i ka kɛnɛya la:
| BAC hakɛ (G/DL) | nɔw ani faratiw . |
|---|---|
| 0,02–0,06 . | Aw bɛ se ka aw lafiya, ka nisɔndiya sɔrɔ, ani ka gɛlɛya misɛnniw sɔrɔ kiritigɛ la . |
| 0,07–0,10 . | O bɛ dɔlɔmin sariya siratigɛ la jamana fanba la (0,08); Aw bɛ se ka gɛlɛya sɔrɔ ni balansi ye, ni kuma ye, ni yeli ye, ni walekɛwaati ye, ani ni aw bɛ mɛnni kɛ . |
| 0,11–0,20 . | A bɛ se ka kɛ ko gɛlɛya ka ca i la ka miiri ani ka i lamaga; Kuma bɛ se ka kɛ fɛn ye min bɛ sɔgɔsɔgɔ; Reflexes Slow down . |
| 0,21–0,29 . | Aw bɛ se ka aw hakili to a la, ka aw hakili ɲagami, walima ka aw hakili ɲagami, walima aw kana a dɔn aw bɛ yɔrɔ min na . |
| 0,30–0,39 . | I bɛ se ka fa, ka taa kɔma kɔnɔ, walima ka kɛnɛya gɛlɛyabaw sɔrɔ; O ni dɔlɔ baga bɛ tali kɛ ɲɔgɔn na . |
| 0,40 ani a sanfɛ . | A ka c’a la, kɔma bɛ se ka kɛ; Saya bɛ se ka kɛ ninakili walima dusukun jɔli fɛ . |
Ni aw bɛ bolifɛn ta sani aw ka sugunɛ kɛ ka ban, aw bɛ se ka kasaara sɔrɔ walima ka gɛlɛya sɔrɔ sariya la. BAC caman bɛ se ka dɔlɔ baga bila mɔgɔ la, kɛrɛnkɛrɛnnenya la ni asetalideyidi bɛ jɔ joona ka tɛmɛ aw ka sugunɛ bɛ se ka min minɛ. san o san , . Mɔgɔ 2200 ni kɔ bɛ sa dɔlɔmin na . ka u min siɲɛ kelen ani ka u janto dɔlɔmin taamasiɲɛw la, o bɛ a to a ka gɛlɛn i fari ma ka dɔlɔ bɔ a la ani ka a tata hakɛ caya kojugu. I ka sugunɛ ni i ka fɛnɲɛnamafagalanw bɛ i tanga, nka ni i ye waati bɛrɛ di u ma dɔrɔn.
I bɛ se k’a miiri ko biɛrɛ kelen sariya bɛ i lakana, nka nin sariya in dan caman bɛ yen. I farikolo tɛ dɔlɔ baara tuma bɛɛ i n’a fɔ mɔgɔ wɛrɛ. Dɔlɔ hakɛ minfɛn kelen-kelen bɛɛ la, o bɛ se ka Changé, kɛrɛnkɛrɛnnenya la ni bololabaarakɛlaw ka biyɛriw walima minfɛn ɲagaminenw ye. Aw ka farikoloɲɛnajɛ, aw farikolo bonya ani aw ka sugunɛ baara bɛɛ bɛ nɔ bila aw bɛ dɔlɔ ni asetalidehidi tiɲɛ joona cogo min na. Hali ni aw ye sariya labato, aw bɛ se ka dɔlɔ nɔw ye hali bi walima aw bɛ dɔlɔ hakɛ min joli la ka tɛmɛ aw bɛ miiri min na.
Kunba dɔw filɛ nin ye minnu b’a to sariya tɛ lakana sabati:
E Dɔlɔminnan minnu bɛ minfɛnw na, olu bɛ se ka ɲɔgɔn ta kosɛbɛ. Misali la, dɔlɔ barikama dɔ bɛ a la, wa a bɛ waati jan ta walasa i ka sugunɛ ka baara kɛ.
Aw ka farikoloɲɛnajɛ ye fɛn ye min ɲɔgɔn tɛ. Mɔgɔ dɔw bɛ dɔlɔ ni asetalidehidi ban joona walima ka a sumaya ka tɛmɛ dɔw kan.
Hali n’i tora sariya sira la, i bɛ se ka gɛlɛya sɔrɔ hali bi sariya siratigɛ la ni i ye banakɔtaa taamasiɲɛw jira.
Biɛrɛ kelen min bɛ kɛ lɛrɛ kelen kɔnɔ, o ye ɲɛjirali gɛlɛn dɔrɔn de ye. A t’a jira ko i bɛna kɛ lakanalen ye walima ko i bɛna sariya sariyaw labato.
Sugandili min ka fisa ni sugandili tɔw bɛɛ ye, o ye ka bolifɛn boli dɔlɔmin kɔfɛ.
Aw ye aw hakili to a la: aw ka sugunɛ ni farikoloɲɛnajɛ bɛ baara kɛ u yɛrɛ ka teliya la. Aw tɛ se ka bɔli teliya ni aw bɛ baara kɛ ni fɛɛrɛw ye walima ni sira surunw ye.
Aw bɛ se ka sugandili ɲumanw kɛ ni aw ye laadilikanw labato ka bɔ kɛnɛyabaarakɛlaw yɔrɔ. Diɲɛ kɛnɛyatɔnba bɛ fɛɛrɛ caman jira walasa ka dɔlɔ tiɲɛni dɔgɔya. Nin fɛɛrɛ ninnu bɛ aw dɛmɛ ka aw ka kɛnɛya sabati ani ka aw ka sugunɛ ni farikoloɲɛnajɛ dɛmɛ.
Aw bɛ dan sigi a ka nɔgɔn cogo min na ka dɔlɔ sɔrɔ, kɛrɛnkɛrɛnnenya la funankɛninw walima minnu bɛ farati la.
Aw ye sariyaw dɛmɛ ani ka tugu sariyaw kɔ minnu bɛ mɔgɔw bali ka bolifɛn boli dɔlɔmin kɔfɛ. Sobriety checkpoints ani dɔlɔ hakɛ dɔgɔyalenw bɛ dɛmɛ ka bɛɛ lakana.
Aw bɛ a nɔgɔya mɔgɔw bolo ka sɛgɛsɛgɛli kɛ ani ka u furakɛ ni u ye gɛlɛyaw sɔrɔ dɔlɔ walima asetaldehyde buildup la.
Aw bɛ dɔ bɔ aw bɛ dɔlɔ piblisitew walima promotions ye cogo min na. O bɛ se ka minni nege dɔgɔya kojugu.
Aw bɛ dɔlɔ sɔngɔ wuli ni takasi ye. Sɔngɔ caman bɛ se ka mɔgɔw dɛmɛ ka minni dɔgɔya ani ka u ka kɛnɛya lakana.
Ladilikan: Aw bɛ dumuni kɛ tuma bɛɛ sani aw ka min. Dumuni bɛ a tali sumaya ani ka waati caman di aw ka sugunɛ ma ka ɲɛsin asetaldehidi ma ani ka a ban.
Tuma dɔw la, dɔlɔmin bɛ se ka kɛ sababu ye ka kɛnɛya gɛlɛyabaw lase mɔgɔ ma. Aw ka kan k’a dɔn waati min na aw ka kan ka dɛmɛ sɔrɔ furakɛli la. Aw ye nin lasɔmini taamasiɲɛw kɔlɔsi aw yɛrɛ la walima mɔgɔ wɛrɛw la:
Gɛlɛya bɛ ninakili .
ka tɛmɛn walima ka wuli ka bɔ .
fɔɔnɔ min tɛna dabila .
Disidimi .
Seizures .
Aw bɛ a ye ko nɛnɛ bɛ a la kosɛbɛ walima ka farikolo funteni taamasiɲɛw jira .
Dɔlɔ ni furaw walima furaw ɲagamini .
Ni aw ye nin taamasiɲɛ ninnu dɔ ye, aw bɛ dɛmɛ ɲini o yɔrɔnin bɛɛ. Aw ka sugunɛ ni farikoloɲɛnajɛ tɛ se ka o gɛlɛyaw ɲɛnabɔ dɔrɔn. Waleya teliya bɛ se ka ɲɛnamaya dɔ kisi.
Ni aw bɛ hami aw ka kɛnɛya la walima aw farikolo bɛ asetalidi ni dɔlɔ minɛ cogo min na, aw bɛ kuma dɔgɔtɔrɔ walima ladilikɛla fɛ. Aw kelen tɛ, ani dɛmɛ bɛ sɔrɔ.
I y’a ye ko ‘Bi kelen bɛ lɛrɛ kelen kɔnɔ’ sariya man ɲi bɛɛ ma. I farikolo bɛ dɔlɔ minɛ cogo min na, o bɛ bɔ i ka jeninida, kɛnɛya ani fɛn wɛrɛw de la. Sariya kelen tɛ se k’i ka farati lakika fɔ i ye. Aw ka kan ka aw janto aw dusukunnataw la ani ka sugandili hakilitigiw kɛ. Ni aw mago bɛ dɛmɛ caman na walima ni aw b’a fɛ ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ, o nafolo bɛ se ka dɛmɛ don:
yɛrɛ ka dan ye kalanko kanpaɲi ye .
SAMHSA Jamana ka dɛmɛsira .
CDC dɔlɔko ɲɛ .
Dɔlɔminnaw tɔgɔ tɛ (AA) .
Jamana ka dɔlɔmin ni dɔlɔminko baarada (NIAAA) .
Aw bɛ fɛn minnu dɔn, aw bɛ olu fɔ aw teriw ye walasa bɛɛ ka se ka min lafiya.
A ka ca a la, aw ka sugunɛ bɛ minfɛn kelen bɔ lɛri kelen ɲɔgɔn kɔnɔ. Nin waati in bɛ se ka Changer ni kɛnɛya gɛlɛyaw bɛ aw la walima ni aw bɛ biyɛri barikama min. Waati dɔrɔn de bɛ i farikolo dɛmɛ ka dɔlɔ bɔ a la.
Ayi, aw tɛ se ka aw ka sugunɛ kɛ joona. Ji min, kafe, walima ka dumuni kɛ, o tɛ dɛmɛ. Waati dɔrɔn de bɛ i joli dɔlɔ hakɛ dɔgɔya.
Ɔwɔ, dumuni kɛli sani i ka minni kɛ, o bɛ dɔlɔ teliya ka don i joli la cogo min na. O bɛ se ka aw dɛmɛ ka a ye ko aw tɛ dɔlɔ min ani ka aw farikolo tanga dɔlɔ nɔ ma.
Ayi, a bɛ se ka kɛ ko dɔlɔ bɛ i la hali bi i ka sistɛmu kɔnɔ. Aw farikolo bɛ se ka dɔlɔ baara dɔɔni dɔɔni ka tɛmɛ aw hakilina kan. Aw bɛ waati jan makɔnɔ tuma bɛɛ walima ka baara kɛ ni so ye min bɛ mɔgɔ tanga.
Ayi, minfɛnw bɛ se ka dɔlɔ hakɛ wɛrɛw sɔrɔ. Bololabaarakɛlaw ka biyɛri dɔw, diwɛn, walima minfɛn ɲagaminenw, dɔlɔ ka ca ni minfɛn ye min bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni sariya ye. Aw bɛ sɛbɛn ɲɛ lajɛ tuma bɛɛ walima ka ɲininkali kɛ sani aw ka min.
Aw ye nin taamasiɲɛ ninnu ɲini:
fɔɔnɔ .
Gɛlɛya bɛ ninakili .
ka tɛmɛn ka bɔ .
Fari farigan walima fari jɛlen .
Aw bɛ dɛmɛ ɲini joona ni aw ye nin taamasiɲɛ ninnu ye. Dɔlɔmin baga bɛ se ka mɔgɔ faga.
Ayi, i tɛ se ka da i dusukunnataw la tuma bɛɛ. A bɛ se ka kɛ hali bi ko dɔlɔ hakɛ caman bɛ aw la hali ni aw bɛ a ye ko aw bɛ kɛnɛya. Baara kɛ ni waati ye ani sugandili minnu tɛ mɔgɔ tɔɔrɔ o nɔ na.
