بیرەی ڕەگ لە چی دروستکراوە و بۆچی پێی دەوترێت کە

تا ئێستا بیرت لەوە کردۆتەوە کە بیرەی ڕەگ لە چی دروست کراوە یان بۆچی پێی دەوترێت بیرەی ڕەگ؟ بیرەی ڕەگ تامەکانی ڕەگەکانی وەک ساسافراس و ساساپاریلا تێکەڵ دەکات، لەگەڵ گیا و بەهارات و شیرینکەرەوەی تر. ئەمڕۆ زۆربەی بیرەی ڕەگ تامی دەستکرد بەکاردەهێنێت. لەوانەیە سەرنجڕاکێش بێت کە بازاڕی بیرەی ڕەگ دەربارەی 750 ملیۆن دۆلار لە ساڵی 2023 . ئەم وێنە خێرا و خێرا ببینە:

لایەن	ووردەکاریەکان
قەبارەی بازاڕ (2023)	750 ملیۆن دۆلار
شۆفێری سەرەکی گەشەسەندن	ڕەوتی خواردنەوە دەستییەکان
جەماوەرییەت	هەزار ساڵەکان، جێن ز

کاتێک دەپرسن بیرەی ڕەگ چییە، خواردنەوەیەک دەدۆزیتەوە کە تامێکی ناوازەی هەیە کە جیاوازە. ئەگەر بتەوێت بزانیت بیرەیەکی ڕەگی لە چ ڕوتێک دروستکراوە، ئەوا تێکەڵەیەک لە نەریت و داهێنان دەدۆزیتەوە.

کلیلی وەرگرتن

• بیرەی ڕەگ وەک خواردنەوەیەک دەستی پێکرد کە لە ڕەگەکانی وەک ساسافراس و ساساپاریلا دروستکرابوو. ئەم ڕەگانە تامێکی شیرین و گیایی پێبەخشی کە تایبەت بوو. FDA لە ساڵی 1960دا ساسافراسی ڕاستەقینەی قەدەغە کرد، چونکە سەلامەت نەبوو. ئێستا، زۆربەی بیرەی ڕەگ تامی ساختە بەکاردەهێنێت بۆ ئەوەی هەمان تامی هەبێت. بیرەی ڕوت سۆدەیەکی دڵخواز و خۆشەویستە لە ئەمریکای باکوور. بەڕاستی هەزار ساڵە و جێن ز حەزیان لێیە. لە ساڵی ٢٠٢٣دا بازاڕی بیرەی ڕوت نزیکەی ٧٥٠ ملیۆن دۆلار بوو. ناوی 'Broot Beer' لە ڕەگەکانی دروستکردنیەوە هاتووە. سەرەتا وەک بیرە دروست دەکرا. چارڵز ئی.کرێس لە ساڵانی ١٨٧٠دا وایکرد کە جێگەی بایەخ بێت. ئەمڕۆ بیرەی ڕەگ شەکر یان شەربەتەکەی گەنمەشامی بەکاردەهێنێت بۆ ئەوەی شیرین بێت. بڵقەکانی لە کاربۆنکردنەوە وەردەگرێت نەک لە تەخمیرکردن. بیرەی ڕەگ بە فۆمی کرێمدار و هەستێکی نەرم ناسراوە. دەرهاویشتەی سەرساپاریلا و یوکا یارمەتی دەدات کە کرێم بێت. بیرەی ڕەگ وەک بیرەی بیرچ یان سەرساپاریلا نییە. تامی شیرینتر و کرێمدارترە و فۆمی زیاتری هەیە. هێشتا دەتوانیت لە ماڵەوە بیرە دروست بکە بە ڕەگ و گیایەوە. ئەمەش ڕێگەت پێدەدات تام و چێژە کۆنەکانی تاقی بکەیتەوە و فێری مێژووەکەی بیت.

بیرەی ڕەگ چییە

پێناسە

ئەگەر بپرسیت بیرەی ڕەگ چییە، خواردنەوەیەک دەدۆزیتەوە کە ڕابردوویەکی درێژە. تامێکی تایبەتی هەیە. بیرەی ڕەگ خواردنەوەیەکی گازییە لە ئەمریکای باکوورەوە. وەک بیرەیەکی بچووک دەستی پێکرد کە بە ڕەگ و گیای دروستکرابوو. خەڵک توێکڵی ڕەگی دارەکانی ساسافراس یان ڕوەکی ساساپاریلایان بەکارهێنا بۆ تام. هەروەها ڕێچکەکانی سەرەتایی ڤانێلا و وینتەرگرین و ڕەگی شیرینی و بەهاراتەکانی دیکەیان هەبوو. لە ڕۆژانی کۆنیشدا، بیرەی ڕەگ بەهۆی مەعجوونەوە کەمێک مەی بوو. ئێستا، سۆدەیەکی شیرینە و هیچ مەی و کافاینێکی نییە. سەرپۆشێکی کەفی هەیە.

ئەگەر پرسیارت هەیە بیرەی ڕەگ لە چی دروستکراوە، دەبینیت پێکهاتەکان گۆڕاون. یەکەم بیرەی ڕەگ ڕەگ و گیای ڕاستەقینەی بەکارهێنا. ئەمڕۆ زۆربەی بیرەی ڕەگ تامی ساختە یان بێ سافرۆل بەکاردەهێنێت. ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە FDA لە ساڵی 1960دا ساسافراسی ڕاستەقینەی قەدەغە کردووە، زۆربەی براندەکان شیرینکەر و بەهارات و بڵق بەکاردەهێنن بۆ دروستکردنی تامەکە. هێشتا دەتوانیت لە چەندین جۆردا تامی ڤانێلا و کارامێل و وینتەرگرین بکەیت.

ڕۆت بیرە جارێک وەک دەرمان فرۆشرا پێش ئەوەی ببێتە ئەو سۆدەیەی کە دەیناسیت. ناوەکە لە پێکهاتە ڕەگەکانییەوە هاتووە و شێوازی دروستکردنی وەک بیرە.

جەماوەرییەت

بیرەی ڕەگ لە ئەمریکای باکوور هێشتا زۆر بەناوبانگە. گەورەترین بەشە لە بازاڕی جیهانیدا هەیە. دەتوانن لە فرۆشگا و چێشتخانە و دوکانی سۆدەی دەستیدا بیدۆزنەوە. زۆر کەس حەزیان لێیە، بە تایبەت هەزارەییەکان و جێن ز. ئەوان چێژ لە هەردوو جۆری پیشەسازی کۆن و نوێ وەردەگرن.

لێرەدا سەیرێکی خێرا لە چۆنێتی بیرەی ڕەگی باو لە سەرانسەری جیهانە:

ناوچە/بەش	ئامار/ئیلهامێنت
ئەمریکای باکوور	41.3%ی داهاتی جیهانی (2021)
بیرەی ڕەگی نائەلکهولی جیهانی	زیاتر لە 89%ی داهاتی جیهانی
قەبارەی بازاڕ	728.1 ملیۆن دۆلار (2021)، پێشبینی 1,095.2 ملیۆن دۆلار (2030)
چێشتخانە و باڕەکان	نزیکەی 25%ی پشکی بازاڕ (2023)
بیرەی ڕەگی رێجیم	خێراترین بەشی گەشەسەندوو

لەوانەیە ببینیت کە ئەوەی بیرەی ڕەگی لێ دروست کراوە دەتوانێت لە هەر شوێنێکدا جیاواز بێت. هەندێک شوێن ڕێچکەی کۆن بەکاردەهێنن. هەندێکی تریش پێکهاتەی نوێ بەکاردەهێنن. گرنگ نییە ڕێچکەکە چییە، بیرەی ڕەگ بە تامی بەهێزی و سەرەوەی کەفی ناسراوە. ئەگەر هەرگیز بیرت لەوە کردۆتەوە کە بیرەی ڕەگ چییە، ئێستا دەزانیت زیاترە لە تەنها سۆدەیەک. خواردنەوەیەکە و مێژوویەکی دوور و درێژی هەیە لە کولتوری ئەمریکادا.

بیرەی ڕەگ لە چی دروستکراوە

بیرەی ڕەگ تایبەتە بەهۆی تێکەڵبوونی پێکهاتەکانی. ئەگەر بپرسیت بیرەی ڕەگ دروست دەکرێت، ڕەگ و گیا و بەهارات دەدۆزیتەوە. ئەم شتانە تامی ناسراوی خۆی بە بیرەی ڕەگ دەبەخشێت. ڕێچکەکە بە تێپەڕبوونی کات گۆڕاوە. بەڵام بیرەی ڕەگ هێشتا لە ڕەگ و ڕیشەی کۆنەکەیەوە سەرچاوە دەگرێت.

پێکهاتە نەریتییەکان

ساسافراس

ساسافراس تامی سەرەکی خۆی بە بیرەی ڕوت دەدات. کۆلۆنیالیستە سەرەتاییەکانی ئەمریکای باکوور ڕەگی ساسافراسیان بەکارهێنا . کە ڕەگیان لە ئاودا کوڵاند بۆ ئەوەی شلەیەکی بەهێز دروست بکەن. ئەم شلەیە تامی شیرین و خاکی و کەمێک بەهارات بوو. هەروەها ساسافراس بیرەی ڕەگی بۆن خۆش کرد. پێش ساڵانی شەستەکان نزیکەی هەموو بیرەی ڕەگەکان ساسافراسیان هەبوو. خەڵک حەزیان لە تام و چێژەکەی بوو. لە ساڵانی شەستەکاندا زانایان بۆیان دەرکەوت کە سەفرۆل لە ساسافراس دەتوانێت ببێتە هۆی شێرپەنجە لە ئاژەڵانی تاقیگەدا. FDA کۆمپانیاکانی وەستاند لە بەکارهێنانی ساسافراس لە خواردنەوەدا. ئێستا، زۆربەی بیرەی ڕەگ تامی ساختەی ساسافراس یان دەرهێنراوەکانی بێ سافرۆل بەکاردەهێنێت.

سەرساپاریلا

ڕەگی سەرساپاریلا لە بیرەی ڕەگی سەرەتاییدا گرنگ بوو. بە دروستکردنی فۆم و بە تامێکی سووک و شیرین ناسراوە. سەرساپاریلا لە ڕوەکێکەوە لە ئەمریکای ناوەڕاست و باشوورەوە هاتووە. خەڵکی ڕەسەن وەک دەرمان بەکاریان دەهێنا. لە بیرەی ڕەگدا، سەرساپاریلا و ساسافراس پێکەوە کاریان دەکرد. خواردنەوەکەیان نەرم و کرێمیان دروست کرد. هەروەها ساساپاریلا یارمەتی دروستکردنی کەفیەکەی دا لە سەرەوە. زۆرێک لە ڕێچکەکانی بیرەی ڕەگی ماڵەوە هێشتا ساساپاریلا بەکاردەهێنن. تام و هەستی کۆنەکەی بە خواردنەوەکە دەبەخشێت.

ڕەگ و گیای تر

ڕێچکەی بیرەی ڕەگی کۆن زیاتر لە تەنها ساسافراس و ساساپاریلا بەکاردەهێنرا. بریوەر ڕەگی شیرینەمەنیی بۆ شیرینی زیاد کرد. توێکڵی توو تامێکی نەعنایی دەدا. وینتەرگرین وایکرد فێنک و تازە بێت. هەندێک لە ڕێچکەکان بەهاراتیان هەبوو وەک گوێزی هیندی، دارچین، یان مێخەک. ئەم شتانە وایکرد هەر بیرەیەکی ڕەگ تامی جیاواز بێت. بۆ ئەوەی بیرەی ڕەگ دروست بکەیت، ئەم ڕەگ و گیایانەت پێکەوە کوڵاند. پاشان شەکر و هەندێک جار مەعجوونت تێکرد. ئەمەش دەستی بە تەخمیرکردن کرد. بیرەی ڕەگی سەرەتایی کەمێک کحول و بڵقی سروشتی هەبوو.

ئامۆژگاری: دەتەوێت لە ماڵەوە بیرەی ڕەگ دروست بکەیت؟ دەتوانن ڕێچکە بەم پێکهاتە کۆنانە بدۆزنەوە. لە هەموو قووتێکدا تامی مێژوو دەکەیت.

پێکهاتە مۆدێرنەکان

تامی دەستکرد

زۆربەی بیرەی ڕەگەکان ئەمڕۆ ڕەگی ڕاستەقینە بەکارناهێنن. دوای ئەوەی FDA ساسافراس قەدەغە کرد، کۆمپانیاکان تامی ساختەیان بەکارهێنا. ئەم تامانە تامی ساسافراس و سەرساپاریلا و گیای تر کۆپی دەکەن. هێشتا تامی کلاسیکی بیرەی ڕەگت دەست دەکەوێت، بەڵام لە تاقیگەیەکەوە هاتووە. هەندێک لە براندەکان زەیتی سەوز یان ساسافرای بێ سافرۆل بەکاردەهێنن، بەڵام ئەمە دەگمەنە. تامی ساختە یارمەتی تامکردنی بیرەی ڕەگ دەدات هەر جارێک.

شیرینکەرەوە

شەکر هەمیشە گرنگە لە بیرەی ڕەگدا. لە ڕابردوودا خەڵک شەکری قەیسی یان مەلاسەیان بەکاردەهێنا. ئێستا، زۆربەی براندەکان شەربەتێکی گەنمەشامی بە شێوەی بەرز یان شیرینکەرەوەی ساختە بەکاردەهێنن. ئەمانە وا لە بیرەی ڕەگ دەکەن کە تامی شیرین و نەرم بێت. هەندێک لە بیرەی ڕەگی خۆراک جێگرەوەی شەکر بەکاردەهێنن بۆ کەمکردنەوەی کالۆری. هەندێک لە سۆدەی دەستی هێشتا شەکری قەیسی ڕاستەقینە بەکاردەهێنن بۆ تامێکی دەوڵەمەندتر.

کاربۆناسیۆن

بیرەی ڕەگی مۆدێرن لە کاربۆناسیۆنەوە بڵقەکانی وەردەگرێت. بیرەی ڕەگی سەرەتایی بە پەرداخکردن بڵقی دروست دەکرد. ئێستا کۆمپانیاکان دووەم ئۆکسیدی کاربۆن زیاد دەکەن بۆ ئەوەی فیزی بێت. کاربۆنکردن بیرەی ڕەگی کەفی و هەستێکی ورد دەبەخشێت. کاتێک پەرداخێک دەڕێژیت، بڵقەکان دەبینیت.

• لێرەدا لیستێکی خێراتان بۆ دەخەینەڕوو کە ئەمڕۆ بیرەی ڕوت لە چ ڕوتێک دروستکراوە:

• تامەکانی ساسافراس و ساساپاریلا ساختە

• شیرینکەرەوەکانی وەک شەکر، شەربەتەکانی گەنمەشامی، یان جێگرەوە

• ئاوی گازدار

• تامەکانی تری وەک ڤانێلا، کارامێل، یان وینتەرگرین

کاتێک سەیری ئەوە دەکەیت کە بیرەی ڕەگ دروست دەکرێت، گۆڕانکاری دەبینیت. پێکهاتەکان لە ڕەگی سروشتییەوە بۆ تامی ساختە دەڕۆیشتن. تامەکەی هێشتا ئاشنایە، بەڵام ڕێچکەکە بە یاسا و تامی نوێ گۆڕا. جا تۆ بیرەی ڕەگی لە ماڵەوە بخۆیتەوە یان لە فرۆشگاکان، لە هەموو قووتێکدا تامی نەریت و هەم زانست دەکەیت.

بۆچی پێی دەوترێت بیرەی ڕەگ

ناوی سەرچاوە

لەوانەیە پرسیار بکەیت بۆچی پێی دەوترێت بیرەی ڕەگ. وەڵامەکە دەگەڕێتەوە بۆ ڕۆژانی سەرەتای ئەمریکا. خەڵکی ڕەسەن لە ڕەگەکانی وەک ساسافراس و سەرساپاریلا خواردنەوەیان بۆ تەندروستی دروست دەکرد. کاتێک کۆلۆنیالیستە ئەوروپییەکان گەیشتن، ئەم نەریتانەیان فێربوو. کۆلۆنیالیستەکان 'بیرەی بچووک،' خواردنەوەیەک لەگەڵ کحولی کەم، بە بەکارهێنانی ڕەگی ناوخۆیی. ئەوان پێیان دەگوت بیرەی ڕەگ چونکە تامە سەرەکییەکان لە ڕەگەوە هاتبوون.

لێرەدا ئەو ناوەی کە بە تێپەڕبوونی کات پەرەی پێدراوە چۆنە:

1. هۆزە ڕەسەنەکان بۆ چا و دەرمان ساسافراس و سەرساپاریلایان بەکارهێناوە.

2. کۆلۆنیالیستەکان ئەم ڕەگانەیان گونجاندووە بۆ دروستکردنی 'بیرەی بچووک' بۆ خواردنەوەی سەلامەت.

3. خواردنەوەکە بەهۆی ڕێچکەی ڕەگەوە بە ڕەگی بیرە ناسرا.

4. لە ساڵانی ١٨٧٠دا چارڵز ئی. ناوەکەی گۆڕی بۆ 'Broot Beer' بۆ ئەوەی کڕیاری زیاتر ڕابکێشێت، بە تایبەت کانگەرەکان.

5. ناوەکە گیر بوو، و زۆری نەخایاند، بیرەی ڕوت لە سەرانسەری وڵاتدا بەناوبانگ بوو.

ڕاستییەکی خۆش: چارڵز ئی. بەکرێگرتن سەرەتا ناوی بەرهەمەکەی 'چای ڕوت،' بەڵام ئەو گۆڕدرا بۆ 'بیرەی ڕەگ' بۆ ئەوەی زیاتر سەرنجڕاکێش بێت بۆ خەڵکی چینی کرێکار.

پرۆسەی Brewing

پرۆسەی درووستکردنی بیرە بۆ بیرەی ڕەگ بە هەنگاوی سادە دەستی پێکرد. خەڵکی ڕەسەن ڕەگ و گیای کوڵاند بۆ دروستکردنی چا بۆ تەندروستی. کۆلۆنیالیستەکان ئەم بیرۆکەیەیان وەرگرت و 'بیرەی بچووکیان دروست کرد.' ڕەگ و ئاو و شەکر و مەعجوونیان تێکەڵ کرد. مەعجوونەکە کەمێک پەرداخکردنی لێکەوتەوە، ئەمەش وایکرد خواردنەوەکە فیزی و سەلامەت بێت بۆ خواردنەوە.

بە تێپەڕبوونی کات پرۆسەکە گۆڕا:

• بیرەی ڕەگی سەرەتایی ڕەگی ڕاستەقینەی وەک ساسافراس و سەرساپاریلا بەکارهێنا.

• بریوەرەکان ڕەگەکانیان کوڵاند و شیرینکەرەوەیان زیاد دەکرد و با تێکەڵەکە پەرداخەکەی تێدا بێت.

• هەر خێزانێک ڕێچکەی تایبەتی خۆی هەبوو، زۆرجار لە ڕێگەی نەوەکانەوە دەگواسترایەوە.

• لە کۆتاییەکانی ساڵانی ١٨٠٠، بەکرێگیراوانی چارڵز ئی تێکەڵەیەکی وشکیان بۆ دروستکردنی ئاسان لە ماڵەوە دروستکرد.

• بیرەی ڕەگی مۆدێرن لەبری تەخمیرکردن، تامی دەستکرد و کاربۆنکردن بەکاردەهێنێت.

هێشتا دەتوانیت ئەمڕۆ کیتی درووستکردنی ماڵ بدۆزیتەوە. ئەم کیتانە ڕێگەت پێدەدەن شێوازە کۆنەکان تاقی بکەیتەوە و تامی بیرەی ڕەگی ڕەگی سەرەتایی بکەیت.

مێژووی بازاڕکردن

مارکێتینگ ڕۆڵێکی گەورەی هەبوو لە بەناوبانگکردنی بیرەی ڕەگ. چارڵز ئی.کرێیز ویستویەتی خواردنەوەکەی بە زۆرترین کەس بفرۆشێت. ئەو دەیزانی کە ناوی 'بیرەی ڕوت' کرێکاران ڕادەکێشێت، بە تایبەت کانگەرەکان، کە حەزیان لە خواردنەوە بەهێزەکانە. بەکرێگیراوان لە پێشانگای سەدەمین ساڵیادی فیلادلفیا لە ساڵی ١٨٧٦دا بیرەی ڕەگیان ناساند. بۆ بڵاوکردنەوەی وشەکە ریکلام و کارتی کۆکراوەی بەکارهێناوە.

هەر زوو کۆمپانیاکانی دیکەش پەیوەندییان بە بازاڕەوە کرد. براندەکانی وەک Barq's و Saranac و IBC و A&W دەستیان کرد بە فرۆشتنی وەشانی تایبەت بە خۆیان. بیرەی ڕەگ لە فۆونتەینەکانی سۆدە و لە شووشەدا بوو بە دڵخواز. لە کاتی قەدەغەکردندا خەڵک خواردنەوەی نائەلکهولیان دەویست، بۆیە بیرەی ڕەگ زیاتر بەناوبانگ بوو.

لێرەدا خشتەیەك دەخەینەڕوو كە ساتەوەختە سەرەكییەكان لە مێژووی بازرگانی ڕوت بیرەدا پیشان دەدەن:

ماوەی کات/ڕووداو	وەسف
1870s - بازرگانیکردن بە کرێ	بەکرێ دەگرێت rebrands 'چای ڕۆت' وەک 'Broot Beer' و دەیخاتە بازاڕەوە بۆ کانگەرەکانی خەڵوز.
١٨٧٦ - پێشانگای سەدە	بەکرێگیراوان بیرەی ڕەگ بە خەڵک دەناسێنن، ئەمەش ناوبانگەکەی بەرز دەکاتەوە.
سەرەتای ساڵانی ١٩٠٠ - ڕکابەرەکان سەرهەڵدەدەن	براندەکانی وەک Barq's و A&W دەچنە ناو بازاڕەوە، کە گەیشتن بە بیرەی ڕەگ فراوانتر دەکەن.
سەردەمی قەدەغەکردن	بیرەی ڕەگ دەبێتە هەڵبژاردەیەکی بەناوبانگی نائەلکهول لە کانیاوەکانی سۆدەدا.

تێبینی: FDA لە ساڵی 1960دا ساسافراسی قەدەغە کرد بەهۆی نیگەرانی تەندروستی. ئەمەش بووە هۆی ئەوەی کە ڕێچکەی نوێ بە بەکارهێنانی وینتەرگرین و تامەکانی تر بەکاربهێنرێت، بەڵام ناوی ڕوت بیرە وەک خۆی ماوەتەوە.

گەشتی بیرەی ڕەگ لە چایەکی ڕەگی ماڵەوە بۆ سۆدەیەکی بەناوبانگ نیشان دەدات کە چۆن نەریت و لێنانی و مارکێتینگی زیرەک ناو و ناوبانگەکەی لە قاڵب داوە.

ROOT BEER REICTE Evolution

ڕێچکە سەرەتاییەکان

زۆر لەمەوبەر خەڵکی ڕەسەن لە ئەمریکا بیرەی ڕەگیان دروست دەکرد. ڕەگی وەک ساسافراس و ساساپاریلایان بۆ خواردنەوە و دەرمان بەکارهێناوە. کاتێک ئەوروپییەکان هات، ئەم ڕێگایانەیان فێربوو. بیرۆکەی چێشتلێنانەکانی خۆیان زیاد کرد. لە ساڵانی ١٨٤٠دا، فرۆشگاکان شەربەتەکانی بیرەی ڕەگیان دەفرۆشت. لە ساڵانی ١٨٦٠ خەڵک ڕێچکەی نووسی. بیرەی ڕەگی سەرەتایی ڕەگی ڕاستەقینە و هەنگاوی سادەی بەکارهێناوە. خەڵک بە توێکڵی ساسافراس و سەرساپاریلا و وینتەرگرینیان کوڵاند. مۆلاس یان شەکریان تێکرد. پاشان، رێگەیان پێدەدەن بە مەعجوونەکە چەور بکات. ئەمەش خواردنەوەیەکی گازی دروست کرد کە کەمێک مەی بوو.

• خەڵکی ڕەسەن خواردنەوەیان بە ڕەگی ساسافراس و سەرساپاریلا دروست دەکرد.

• ئەوروپییەکان بە چێشتلێنانەکانی خۆیان ڕێچکەکانیان گۆڕی.

• فرۆشگاکان لە ساڵانی ١٨٤٠دا شەربەتەکانی بیرەی ڕەگیان دەفرۆشت.

• ڕێچکەی نووسراو لە ساڵانی ١٨٦٠ دەستی پێکرد.

• بیرەی ڕەگی سەرەتایی ڕەگی ڕاستەقینە و توێکڵ و وینتەرگرین لەگەڵ مەعجوون بەکاردەهێنا.

• چارڵز بەکرێگرتن لە کۆتاییەکانی ساڵانی ١٨٠٠دا بیرەی ڕەگی قوتووی فرۆشت.

• براندەکانی وەک Barq's و A&W یارمەتیدەر بوون لە بەناوبانگکردنی بیرەی ڕەگ.

ئەگەر لە ماڵەوە بیرەی ڕەگ دروست بکەیت، دەتوانیت تامی تامە کۆنەکان بکەیت. یەکەم ڕێچکەکان ڕەگی ڕاستەقینە و بڵقی سروشتییان بەکارهێنا. هەر وەجبەیەک تامی کەمێک جیاواز بوو.

FDA BAN لەسەر ساسافراس

لە ساڵی ١٩٦٠ FDA رێگری لە بەکارهێنانی زەیتی ساسافراس لە خواردن و خواردنەوەدا کرد. زانایان بۆیان دەرکەوتووە کە سافرۆل لە شاری ساسافراس دەتوانێت ببێتە هۆی شێرپەنجە لە ئاژەڵەکاندا. ئەم یاسایە گۆڕانکاری لە چۆنیەتی تامکردنی بیرەی ڕەگدا کرد. کۆمپانیاکان دەبوو ساسافرە ڕاستەقینەکان دەربهێنن. زۆر کەس لە تامی کۆنیان لەدەستدا، بەڵام سەلامەتی لە هەمووی گرنگتر بوو. قەدەغەکردنەکە گۆڕانکارییەکی گەورە بوو بۆ هەوادارانی بیرەی ڕوت. هەندێک لە براندەکان ساسافراسی بێ سافرۆل بەکاردەهێنن، بەڵام زۆربەیان تامی ساختە بەکاردەهێنن ئێستا.

تێبینی: قەدەغەکردنی FDA لەسەر ساسافراس سەلیقە و مێژووی ڕەگی بیرەی گۆڕی.

گۆڕینی ڕێچکەی مۆدێرن

بیرەی ڕەگی ئەمڕۆ وەک جۆری کۆن نییە. زۆربەی براندەکان تامی ساختە بەکاردەهێنن بۆ کۆپیکردنی تامی ڕەگ و گیا. شیرینکەرەوەش جیاوازە. خەڵک پێشتر شەکری قەیسی یان مەلاسەیان بەکارهێناوە. ئێستا، زۆربەی بیرەی ڕەگ شەربەتێکی گەنمەشامی فرۆکتۆزی بەرزی هەیە. بیرەی ڕەگی خۆراک جێگرەوەی شەکر بەکاردەهێنێت بۆ بڕینی کالۆری. ڕاپرسییەکانی خۆراک دەریدەخەن کە شەکرە زیادکراوەکان بەشێکی گەورەیە لە کالۆری لە خۆراکە پرۆسێس کراوەکاندا وەک بیرەی ڕەگ. زیاتر لە سێ لەسەر چوارى شەکر و شەربەتى گەنمەشامی لە ئەمریکا لە خواردنە دروستکراوەکانى کارگەوە دێت. ئەمەش ئەوە دەردەخات کە چۆن ڕێچکەکان گۆڕاون بۆ بازرگانی و خەڵک حەزیان لە چییە.

بیرەی ڕەگی مۆدێرن هەمیشە فیزییە. کۆمپانیاکان لەبری بەکارهێنانی مەعجوون دووەم ئۆکسیدی کاربۆن زیاد دەکەن. ئەمەش وا دەکات هەموو خواردنەوەیەک بلبلی بێت و هەمان شت. تەکنەلۆژیای نوێ یارمەتی کۆمپانیاکان دەدات تامی نوێ و ڕێچکەی باشتر دروست بکەن. هەندێک لە براندەکان پێکهاتەی نوێ تاقی دەکەنەوە. هەندێکی تر تامی کلاسیک دەهێڵنەوە.

ئەگەر سەیری ڕێچکەی بیرەی ڕەگی کۆن و نوێ بکەیت، گۆڕانکارییەکی گەورە دەبینیت. بیرەی ڕەگ لە خواردنەوە ماڵەوەکانەوە گۆڕا لەگەڵ ڕەگی ڕاستەقینە بۆ سۆدە کە لە کارگەکاندا دروست دەکرێت. تامەکەی جیاوازە، بەڵام خەڵک هێشتا زۆر حەز بە خواردنەوەی بیرەی ڕەگ دەکەن.

چی وا دەکات بیرەی ڕوت ناوازە بێت

پڕۆفایلی تام

کاتێک یەکەم قووت لە بیرەی ڕەگ دەخۆیتەوە، سەرنجی تامێکی جیاواز دەدەیت کە جیای دەکاتەوە لە سۆدەی تر. تامەکەی لە تێکەڵەیەک لە ڕەگ و گیا و بەهاراتەوە دێت. لەوانەیە ئاماژە بە ڤانێلا و وینتەرگرین و شیرینەمەنی و تەنانەت کەمێک بەهارات وەربگریت. هەر مارکەیەک تامی تایبەتی خۆی دروست دەکات، بەڵام زۆربەیان تامێکی شیرین و کرێم و کەمێک خاکییان هەیە. هەندێک لە ڕێچکەکانی بیرەی ڕەگ زیاتر سەوزەوات بەکاردەهێنن، هەندێکی تریش ڤانێلا یان کارامێلی زیادە زیاد دەکەن. ئەم تێکەڵەیە خواردنەوەیەکت پێدەبەخشێت کە تامێکی ناوازەی هەیە کە لە خواردنەوە گازییەکانی تردا نایدۆزیتەوە.

ئایا دەزانی؟ ڕێچکە ڕەسەنەکان ڕەگی ڕاستەقینەیان بەکارهێناوە، ئەمەش تامێکی گیایی بەهێزتری بە خواردنەوەکە بەخشی. ئەمڕۆ زۆربەی براندەکان تامی دەستکرد بەکاردەهێنن، بەڵام تامی کلاسیک هەر ماوە.

فۆم و پێکهاتە

بیرەی ڕەگ بەهۆی سەری کەفاوییەوە جیاوازە. کاتێک دەیڕێژیتە ناو پەرداخێکەوە، چینێکی ئەستووری بڵق لە سەرەوە دەبینیت. ئەم فۆمە لە کاربۆنکردنەوە و هەندێک جار لە پێکهاتە تایبەتەکانی وەک ساساپاریلا یان دەرهاویشتەی یوکا دێت. بڵقەکان وا لە خواردنەوەکە دەکەن هەست بە نەرمی و کرێمیی لە دەمتدا بکات. تۆ پێکهاتەیەکی نەرمت دەست دەکەوێت کە هەر قوڕگێک چێژبەخش دەکات. زۆر کەس دەڵێن کەفەکە بەشێکی دڵخوازی ئەوانە لە بیرەی ڕوت. خۆشی زیاد دەکات و وا لە خواردنەوەکە دەکات تایبەت دەربکەوێت.

لێرەدا بە خێرایی سەیری ئەوە دەکەین کە چی فۆمی بەناوبانگی خۆی بە بیرەی ڕوت دەبەخشێت:

پێکهاتە	ڕۆڵ لە فۆم
کاربۆناسیۆن	بڵق دروست دەکات
سەرساپاریلا	یارمەتی سەقامگیرکردنی فۆم دەدات
یوکا دەرهێنراو	فۆم ئەستوورتر دەکات

ئەگەر فۆمی زیاترت دەوێت، هەوڵبدە بە خێرایی بیرەی ڕەگەکە بڕێژیت و بیخەیتە ناو شووشەیەکی ساردەوە. دەبینیت بڵقەکان بەرز دەبنەوە و سەرپۆشێکی ئەستوور و کرێمیی دروست دەکەن.

نۆتەکانی گیایی و دەرمانی

لەوانەیە تێبینی ئەوە بکەیت کە بیرەی ڕەگ لە سۆدەی تر جیاوازە. نۆتەکانی گیایی و دەرمانی لە بەکارهێنانی ڕەسەنی ڕەگ و گیایەوە هاتووە. ڕێچکە سەرەتاییەکان بریتی بوون لە ساسافراس، سەرساپاریلا، توێکڵی توو، و ڕەگی شیرینەمەنییەکان. ئەم پێکهاتانە تامێکیان بە بیرەی ڕەگ بەخشی کە چارەسەری مۆدێرنیان بیردەخستەوە. هەندێک کەس دەڵێن خواردنەوەکە کەمێک لە دەرمان دەچێت، بەڵام بە شێوەیەکی باش. نۆتەکانی گیایی بیرەی ڕەگ و سەرنجڕاکێش و سەرنجڕاکێش دەکەن.

زۆر کەس چێژ لە بیرەی ڕەگ وەردەگرن چونکە هەست بە ئارامیی دەکات. خواردنەوەکە وەک تونیکێکی تەندروستی دەستی پێکرد، هێشتا دەتوانیت لە هەموو شووشەیەکدا کەمێک لەو مێژووە تام بکەیت. ئەگەر حەزت لە تاقیکردنەوەی سۆدەی نوێیە، بیرەی ڕوت لەگەڵ هەموو قووتێکدا سەرگەرمی تامکردن پێشکەش دەکات.

ئامۆژگاری: ئەگەر دەتەوێت تامی گیایی زیاتر بگەڕێیت، بەدوای بیرەی ڕەگی دەستیدا بگەڕێ. زۆرجار پێکهاتەی نەریتی بۆ تامێکی دەوڵەمەندتر بەکاردەهێنن.

ڕوت بیرە vs. خواردنەوە هاوشێوەکان

بیرچ بیرە

بیرەی بیرچ لە تەنیشت بیرەی ڕەگ لە فرۆشگاکان دادەنیشێت. وەک بیرەی ڕەگ نییە. بیرەی بیرچ لە توێکڵی دار توو و شەربەتی دروست دەکرێت. خەڵک بۆ تامێکی نەعنایی تووی شیرین یان توو ڕەش بەکاردەهێنن. کاتێک بیرەی توو دەخۆیتەوە، تامی ورد و خاوێنی هەیە. لەوانەیە هەست بە تامی سەوزی زستانە بکەیت. هەندێک بیرەی توو ڕوونن، بەڵام هەندێکی تریان سوور یان قاوەیی دەردەکەون. بریوەرەکان شەکر و بڵقی تێدەکەن، هەر وەک بیرەی ڕەگ. تامی سەرەکی لە زەیتی تووەوە دێت. بیرەی توو زۆرجار کەمتر شیرینە لە بیرەی ڕەگ. زۆر کەس پێیان وایە بیرەی بیرچ زیاتر تازەگەرییە. کۆتایییەکی فێنک و بەهاراتیی هەیە.

ئامۆژگاری: ئەگەر حەزت لە سۆدەی نەعنایە، ڕەنگە بیرەی بیرچ دڵخوازی خۆت بێت.

سەرساپاریلا

سەرساپاریلا خواردنەوەیەکی گیایی کۆن و کۆنە. بۆ دروستکردنی، تۆ ڕەگی سەرساپاریلای وشککراوە بە گیا و بەهاراتەوە دەکوڵێنرێت . ئەمانە دەتوانن سەوزە، ڕەگی شیرینەمەنیی، زەنجەفیل، یان ئەنیسی ئەستێرە بن. ئەمەش شەربەتێک دروست دەکات. شەربەتەکە لەگەڵ ئاوی بریقەدار تێکەڵ دەکەیت. ساساپاریلا تامی خاکی و بەهاراتیی هەیە. تامێکی گیایی بەهێزی هەیە. سەرساپاریلا شێوازی ماڵەوەی خۆی دەهێڵێتەوە. زۆر کەس دەڵێن تامی وەک بیرەی ڕەگی کۆنە. سەرساپاریلا پێکهاتەی ڕووەکی سروشتی بەکاردەهێنێت. لەوانە ساپۆنینەکان، فلاڤۆنۆیدەکان، و ستیرۆلی ڕووەکی. هەندێک کەس پێیان وایە ئەمانە بۆ تەندروستی باشن. سەرساپاریلا زۆر فیزی نییە و کەمتر شیرینە لە بیرەی ڕەگ.

تێبینی: سەرساپاریلا زۆر باشە بۆ ئەو کەسانەی کە سۆدەیەکی سروشتی و گیایییان دەوێت.

جیاوازییە سەرەکییەکان

لەوانەیە پرسیار بکەیت کە ئەم خواردنەوەیانە چۆن جیاوازن. لێرەدا خشتەیەك دەخەینەڕوو كە جیاوازییە سەرەكییەكان نیشان دەدات:

خواردنەوە	پێکهاتە سەرەکییەکان	پڕۆفایلی تام	ڕەنگ	شیرینی	کاربۆناسیۆن	تایبەتمەندی ناوازە
بیرەی ڕەگ	ساسافراس (ئێستا دەستکرد)، سەرساپاریلا، بەهاراتەکان	شیرین، کرێم، گیایی	قاوەیی	بەرز	بەرز	چەندین تام و چێژ، فۆمی
بیرچ بیرە	توێکڵی توو یان ڕۆن	نەعنایی، کریسپی، بەهارات	ڕوون/سوور/براون	ناوەند	بەرز	تامی بەهێزی زستانە
سەرساپاریلا	ڕەگی سەرساپاریلا، بەهارات	خاکی، بەهارات، گیایی	قاوەیی	نزم-ناوەندی	نزم-ناوەندی	گیایی، فۆکۆسی تەندروستی

بیرەی ڕەگ خواردنەوەیەکی گازی بەناوبانگە. تامەکانی وەک ڤانێلا و کارامێل و وینتەرگرین و ڕەگی شیرینەمەنییەکان تێکەڵ دەکات. زۆربەی بیرە ڕەگەکان هیچ کافاین و کحولێکیان نییە. سەرساپاریلا زیاتر گیاییە و کەمتر شیرینە. پێکهاتەی سروشتی بەکاردەهێنێت. بیرەی بیرچ تامی نەعنایی و تازەی هەیە. جیاوازە لە هەردوو بیرەی ڕەگ و سەرساپاریلا.

ئەگەر سۆدەیەکی شیرین و کرێمدارت دەوێت، بیرەی ڕەگ هەڵبژێرە. ئەگەر حەزت لە خواردنەوە گیایی یان نەعنایە، ساساپاریلا یان بیرەی توو تاقی بکەرەوە.

ئێستا دەزانی بیرەی ڕەگ وەک خواردنەوەیەکی تەندروست دەستی پێکردووە کە بە ڕەگ و گیای دروست کراوە. ناوەکەی لە پێکهاتە سەرەکییەکانەوە وەرگیراوە و چۆن ئەمریکییە سەرەتاییەکان دروستیان کردووە. لێرەدا چەند ڕاستییەکی فێنک دەخەینەڕوو:

• سەرەتا ساسافراس و ساراپارالا بەکارهێنران، بەڵام تامی وینتەرگرین و تامی ساختە جێگەیان گرتەوە بۆ ئەوەی خەڵک سەلامەت بن.

• چارڵز هینز یەکەم ڕێچکەی دروست کرد کە دەتوانرا بفرۆشرێت، ناوی 'Broot Beer' لە پێشانگای جیهانی گەورەدا بەناوبانگ بوو.

• هەندێک کەس هێشتا لە ماڵەوە بیرەی ڕەگ دروست دەکەن بە ڕەگ و بەهاراتێکی ڕاستەقینە، بۆیە ڕێگای کۆن لەدەست نەچووە.

پێت وایە بۆچی بیرەی ڕوت تایبەتە؟ باشترین یادەوەری خۆتمان بۆ باس بکە یان لە خوارەوە هەر پرسیارێک بکە!

پرسیارە ئاساییەکان

تامی بیرەی ڕەگ چۆنە؟

تامی خواردنەوەیەکی شیرین و کرێمیی دەکەیت کە ئاماژە بە ڤانێلا و سەوزە و بەهاراتەکان دەکات. هەندێک لە براندەکان زیاتر تێبینی گیایی یان کارامێل زیاد دەکەن. تامەکەی هەست بە نەرمی و ناوازەیی دەکات بە بەراورد بە سۆدەی تر.

ئایا بیرەی ڕەگی کحولیە؟

تۆ بیرەی ڕەگ دەخۆیتەوە وەک سۆدەیەکی نائەلکهول. ڕێچکەکانی سەرەتایی کەمێک کحولیان هەبوو لە تەخمیرکردن، بەڵام بیرەی ڕەگی ئەمڕۆ هیچ کحولێکی تێدا نییە. دەتوانن لە هەر تەمەنێکدا چێژیان لێ وەربگرن.

بۆچی فۆمی بیرەی ڕوت زۆرە؟

تۆ فۆم دەبینیت چونکە کاربۆنکردن بڵقەکان ئازاد دەکات کاتێک بیرەی ڕەگ دەڕێژیت. هەندێک لە پێکهاتەکان وەکو دەرهاویشتەی سەرساپاریلا یان یوکا، یارمەتی دروستکردنی سەرێکی ئەستوور و کرێمدار دەدەن. فۆمەکە وا دەکات بیرەی ڕەگ خۆش بێت بۆ خواردنەوە.

ئایا هێشتا دەتوانیت بیرەی ڕەگ بە ساسافرە ڕاستەقینەکان بکڕیت؟

ناتوانیت بیرەی ڕەگ بە ڕۆنی ڕاستەقینەی ساسافراس لە ئەمریکا بکڕیت. FDA بە هۆکاری سەلامەتی قەدەغەی کرد. هەندێک لە براندەکان دەرهاویشتەی ساسافراسی بێ سافرۆل بەکاردەهێنن، بەڵام زۆربەیان تامی دەستکرد بەکاردەهێنن.

ئایا بیرەی ڕەگ بۆ منداڵان سەلامەتە؟

دەتوانیت بە سەلامەتی بیرەی ڕەگ بە منداڵان بدەیت. هیچ کافاین و مەییەکی نییە. زۆربەی براندەکان پێکهاتەی سەلامەت بەکاردەهێنن. هەمیشە ئەگەر هەستیاریت هەیە یان دەتەوێت خۆت لە شیرینکەرەوە دەستکردەکان بەدوور بگرە، هەمیشە پشکنینی لیبێڵەکە بکە.

چ خواردنێک بە باشی لەگەڵ بیرەی ڕەگدا دەڕوات؟

دەتوانیت بیرەی ڕەگ لەگەڵ بەرگر، هۆت دۆگ، پیتزا، یان کباب جووت بکەیت. زۆر کەس زۆریان خۆشدەوێت بە ئایسکرێم وەکو فلۆتی بیرەی ڕەگ. تامی شیرین و کرێمدار بە باشی لەگەڵ خواردنە خوێیەکان یان بەهاراتییەکان دەگونجێت.

ئامۆژگاری: هەوڵبدە بیرەی ڕەگ دروست بکەیت بە زیادکردنی سکۆپێک ئایسکرێمی ڤانێلا بۆ شووشەکەت!